15 Eylül 2011 Perşembe
letterpress baskı
aynı flekso mantğı gibi, 25 gr dan 250 gr a kağıt karton üzerine uv kurutmalı boyalarla ,su bazlı fotopolimer klişe ile yapılan baskı türüdür.
29 Ocak 2011 Cumartesi
28 Ocak 2011 Cuma
print for ink
The Company supplies high quality Flexo Inks that comprises of Flexo Poly Inks, Flexo Paper Inks, Flexo H.D.P.E. Inks and Flexo Water Base Inks. These Water Flexo Inks are made with quality material using the advanced techniques. They are available at highly market leading prices that distinguish us in the competitive market.
1. Flexo Poly Inks:
2. Flexo Poly two pack Inks:
3. Flexo Paper Inks:
4. Flexo H.D.P.E/P.P Woven Sack Inks:
1. Flexo Poly Inks:
- Our Flexo Poly Inks have higher demand among customer.
- Recommended Substracts: To be printed on treated films like Poly Propylene, H.M, LD, LLD, BOPP, Polyester, Metalised films etc by flexo graphic process.
- Recommended Reducer : N.B.A 90% +-I,P.A 10 %
- Retarder: N.B.A
- Accelerator: I.P.A
- Special Features: High strength, high gloss, excellent printability, excellent print sharpness for half tone jobs.
- Recommended Applications: General printing for various types of food packing like bread, biscuit, chocolates, and also carry bags, etc.
2. Flexo Poly two pack Inks:
- Our Flexo Poly two pack Inks have higher demand among customer.
- Recommended Subtracts: To be printed on treated films like Poly Propylene, H.M, LD, LLD, BOPP, Polyester, Metalised films, etc by Flexo Graphic process.
- Recommended Reducer: N.B.A 90% +-I,P.A 10 %
- Retarder: N.B.A
- Accelerator: I.P.A
- Hardener: 5% has to be added at the time of printing for required properties.
- Special features: High strength, high gloss, excellent printability, excellent bonding scuff resistance, alkali resistance, soap resistance.
- Recommended applications: Printing for various types of soap wrapper vegetable oil packing and also carry bags, etc.
3. Flexo Paper Inks:
- Flexo Paper Inks manufactured by us meet customers’ requirements efficiently.
- Recommended Substracts: to be printed on coated paper.
- Recommended Reducer : Ethyl alcohol (sprit) 90% +Ipa / Nba 10%
- Retarder: D.A.A
- Accelerator: I.P.A
- Special Features: High strength, high gloss, and excellent printability,
- Recommended Applications: General printing for various types of food packing like bread, biscuit, chocolates, and also carry bags, etc.
4. Flexo H.D.P.E/P.P Woven Sack Inks:
- We make Flexo H.D.P.E/P.P. Inks to cater the distinct needs of our esteemed clients.
- Recommended Substracts: To be printed on treated/ untreated films like P.P, H.D.P.E.
- Recommended Reducer: I.P.A 90% +- / Nba 10%
- Retarder: N.B.A
- Accelerator: I.P.A
- Special Features: High strength ,high gloss, excellent printability, excellent bonding on film with high rub resistance
- Recommended Applications: To print on H.D.P.E/P.P woven sacks and jumbo bags for cement, sugar fertilizer packaging.
27 Ocak 2011 Perşembe
FLEKSO BASKI PROBLEMLERİ ÇÖZÜM REHBERİ
ÇİZGİLER OLUYORSA
| PROBLEM | ÇÖZÜM |
| 1. Bıçak altında yabancı tanecikler olması. | · Bıçak altında bulunan bıçak basıncını azaltın. · Mürekkep sistemi içerisine mürekkep filtreleri kurun. · Mürekkep sistemi içerisine mıknatıslar kurun. · Sıyırıcı bıçağı değiştirin. |
| 2. Sıyırıcı bıçak ağzında çentik. | · Mürekkep filtreleri kurun. · Sıyırıcı bıçağı değiştirin. · Aniloks merdanesinin sertliğini kontrol edin. · Hasar için yeni bıçak ucunu kontrol edin (eğer küçükse #600 zımpara kağıdıyla). |
| 3.Aşındırıcı mürekkep ve/veya solvent. | · PASLANMAZ ÇELİK sıyırıcı bıçağı kullanın. · Farklı pigmentler kullanın. · Mürekkebin (su bazlı) pH dengesini kontrol edin. |
HOMOJEN OLMAYAN MÜREKKEP ÖLÇÜMÜ
| PROBLEM | ÇÖZÜM |
| 1. Bıçakların dalgalı olması. | · Bıçak tutucusunu temizleyin ve bıçağı yeniden monte edin. · Hasar için bıçak tutucusunu kontrol edin. · Merkez dışında kalan ve birbirini izleyen kenarlardaki cıvataları sıkılaştırın. · Eğer varsa kayıp cıvataların yerine yenisini takın. · Bir tork anahtarı kullanarak, tutucu üzerindeki cıvataların gerilmesini sağlayın. · Bıçağın tutucu için çok uzun olmadığından emin olun. · Yerleştirmeyi kontrol edin ve sabitleyin. |
| 2. Hizalama. | · Haznenin orta çizgisinin, aniloks merdanesinin orta çizgisine paralel olmasını sağlayın. · Haznedeki her iki bıçağında aynı anda aniloks merdaneye temas ettiğinden emin olun. · Tutucuların aynı oranda uzamasını sağlayın. |
| 3. Titreşim. | · Bıçağın çatırdaması-bıçak açısı çok dik. · Baskıdan kaynaklanan titreşim. · Baskı kalıbından kaynaklanan vuruntu problemi, kalıbı düzgünce monte edin. |
AŞIRI ANİLOKS YIPRANMASI
| PROBLEM | ÇÖZÜM |
| 1.Sıyırıcı bıçak üzerinde ekstra basınç. | · Aşırı basınca gerek duyulma nedenlerine bakın ve düzeltin. · Haznenin aniloks merdanesiyle temas etmemesini sağlamak için mekanik üniteler kurun. · Bıçak ucundan gelen metal dolgu malzemeleri (gümüşler). (Aşırı basınç, bıçağın ucu yerine arkası tarafından sıyrılmasına sebep olur. Bıçak ucu incelir ve baştan sona yıpranır, mürekkep sistemi içerisine dolgu malzemeleri bırakır. Bu aniloksa zarar verebilir). |
| 2. Temas alanı çok geniş. | · Doğru genişlikteki sıyırıcı bıçağı kullanın (doğru ebat için tutucu üreticisinin onayını alın). · Daha az kalınlıktaki bir sıyırıcı bıçağı tercih edin. · Eğer düz çelik kullanılıyorsa bıçak kalınlığını azaltın. · Bıçak açılarını kontrol edin. |
| 3.Düşük çelik kalitesi. | · Çeliğin saflığını analiz edin. · Bıçak ucu üzerindeki aşırı sertliği kontrol edin (düzeltmek için bir cilalama kağıdı kullanın). · Alternatif bıçak malzemeleri deneyin (kullanıma uygun doğru bıçak için CONVERTECH ile kontrolünü yapın). |
AŞIRI MÜREKKEP TABAKA KALINLIĞI
| PROBLEM | ÇÖZÜM |
| 1. Aniloks hücre sayısı için temas alanı çok geniş. | · Temas alanını küçültmek için pre-ground lamella bıçağı kullanın. · Hatalı bıçak açısı. · Daha ince bıçaklar kullanın. |
| 2. Aniloksun hücre derinliği ya da hücre sıklığının, kalıbın tram sıklığıyla uymaması. | · Kılavuz: Hücre sıklığı kalıbınkinden 4-5 kat fazla olmalı. |
HAZNEDE SIZINTI VARSA
| PROBLEM | ÇÖZÜM |
| 1. Hatalı hazne hizalaması. | ·Haznenin aniloks merdaneye paralel olmasını ve her iki üst ve alt bıçakların aynı anda aniloks merdaneye temas etmesini sağlayın. |
| 2. Hatalı kenar sabitlemesi ya da hatalı ayar. | · Doğru materyal ve ebatlar için tutucu üreticisiyle kontrol edin. · Bıçak ayarlarını kontrol edin (bıçak uzunluğunun, son sabitleşmedeki kesikle uyuşması için doğru olmasını garantileyin). |
| 3. Bıçak dalgalı. | · Bıçağın tutucudaki yanlış yerleşimi, mürekkebin tutucudan kaçmasını sağlar. · Tutucunun zayıf durumu. · Tutucu topluluğunda kaybolan ya da yıpranan cıvatalar. |
| 4. Yumuşak bıçaktaki mürekkebin tekrar iyileştirilmesi. | · Aşırı bıçak basıncını azaltın. · Mürekkep vizkozitesini düzeltin. · Baskı tutucusu ya da aniloks için yanlış bıçak sertliği. |
FLEKSO BASKI TERİMLERİ
FLEKSO BASKI TERİMLERİ |
| Flekso Baskı : Doğrudan yüksek baskı sisteminin bir dalıdır. Baskı kalıbının yüzeyinde yüksekte kalan işli alanlardaki mürekkep almış görüntülerin basınç etkisiyle baskı malzemesinin üzerine geçirilmesi esasına dayanan bir baskı yöntemidir. Kalıbı lastik olan baskı tekniğidir.Flekso baskı yönteminde kullanılan baskı kalıplarının baskı kalıplarının baskı yapan kısımları yüksektedir. Baskı kalıplarının basmayan kısımları ise derindir. Flekso baskı makineleri rotatif oluf bobin kağıt veya plastik folyolar üzerine baskı yapar. Flekso baskı sistemi çoğunlukla ambalaj, etiket ve gazete baskısında kullanılmaktadır. |
| Anilin boya: Taş kömürü eterinden elde edilen organik boyadır. Flekso baskıda kullanılır. |
| Anilox merdane: Tramlı merdane. Görevi hazne merdanesinden aldığı mürekkebi baskı silindirine aktarmak olan anilox merdane krom veya seramikle kaplı metalden yapılmış olup üzerinde lazerle oyulmuş olup eşit derinlikte gözenekler bulunmaktadır. |
| Hazne merdane: Mürekkep püskürtme merdanesi |
| Rakle: Mürekkep sıyırma bıçağı. |
| Polietilen: Etilen gazının yüksek basınç ve temperatör altındaki polimerizasyondan meydana gelen termoplastik (yani ısı ile yumuşayıp yapışabilen bir filmdir. Ambalaj ve baskı sektöründe kullanılan ucuz ve transparan film. |
| Polivenil klorür (PVC) : Vinil asetat ve vinil klorür monomerlerinin polimerizasyondan elde edilen PVC film kokusuz, transparan, elastik, ve termoplastik bir yapıya sahiptir. |
| Polipropilen: Dökme PP film aynen PE gibi baz reçinenin çeşitli katkı maddeleri ile takviye edilmesinden sonra meydana gelir. |
| Selofan: Odundan elde edilen selüloz daha sonra kimyasallarla reaksiyona sokularak viskoz ve daha sonra da selüloz hidrat haline getirilerek film şeklinde preslenir. Bu preslenen filme selofan denir. |
| Poliamid film: Isı yapışmadığı için genellikle PE ile lamine(birleşik) kullanılır. |
| Poliester: Poliester filmler (Pet) |
| Film: Ambalaj dalında film lifsiz organik bir maddenin ince ve elastik bir tabakasıdır. |
| Metalize film: Metalizasyon bir filmin düşük basınç altında rezistans ile ısıtılan seramik çubuklar üzerinde oluşan alüminyum buharları ile kaplanmasıdır. Bu metod kaplama, ambalaj sektörü için en ekonomik olduğundan dolayı çok kullanılır. |
| Alüminyum folyo: Su buharı ve gazlara karşı en iyi bariyer malzemelerden birisidir. Alüminyum folyonun kullanıldığı laminasyonlar sırasında karışıklıklar daha sonra folyonun yırtılmasına neden olur. Tamamen zehirsizdir. Dünyada gıda maddeleri ile direkt temas etmesine izin verilen malzemedir. |
| Laminasyon: Genel manada iki veya daha fazla materyalin birleştirilerek tek ve dayanıklı bir malzeme haline getirilmesi işlemi. |
| Solvent:Tiner, neft, terebentin, vernik gibi eriyiklerin (sıvı akışkan) genel adı. |
| UVC pozu: Flekso baskıda kalıp pozlama için kullanılan ve dalga boyu en düşük olan ışık kaynağı. UVC-pozu plaka yüzeyindeki yapışkanlığı ortadan kaldırır. UVC ışığı insan gözüne son derece zararlı olduğundan çıplak gözle bu ışığa direkt olarak bakılmamalıdır. |
| Nyflex kalıpları: Bu plakalar oldukça yumuşaktır. Oluklu mukavva baskılarında tercihen kullanılır. Sertlikler 34-42 shore arasında değişmektedir. |
| Fotopolimer: Plastik klişe ana maddesi. |
| Fotopolimer kalıpları: Polimer (plastik) malzemeden fotomekanik usullerle üretilen kalıplara foto polimer kalıp denir. Bu kalıplar genellikle bükülebilir şekilde yapılmaktadır. |
| Flekso baskı kalıpları: Flekso baskıda hazırlanma yöntemine göre ayrılan iki ana kalıp türü vardır. Bunları lastik ve kauçuk kalıplarıdır. |
| Çinko klişe: Çinko klişenin hazırlanması fotomekanik yedirme yöntemi ile yapılmaktadır. Bu yöntem 2 şekilde yapılmaktadır. a- Manuel olarak hassaslaştırma b- Fabrikasyon olarak hassaslaştırma |
| Shore: Flekso baskıda kullanılan klişelerin sertlik derecesi. |
| Rölyef: Kabartma etkisi |
| Densite: Filmin yoğunluk değeri. Ya da kağıt üzerindeki renk yoğunluğu. |
| Forsa: İki kazan arası basınç ayarı. |
| Şap banyosu: Asit banyosu. Çinko kalıbın yıkanması için yapılır. |
| Emülsiyon: Kalıba dökülen hassas madde. (Işığa karşı duyarlı madde) |
| Hidrometre: Asit ölçer. |
FLEKSO BASKIDA BASKI AŞAMASI
FLEKSO BASKIDA BASKI AŞAMASI
Flekso Baskı Sistemi; baskı sistemlerinin en eskisi ve en çok bilinenlerinden olan tipo baskı ailesinden, bir çeşit yüksek baskı sistemidir. Fleksonun tipodan farkı, baskı makinesinin dizaynı ve kullanılan mürekkeptir.
Flekso baskı prensibi; mürekkep haznesi, hazne merdanesi, aniloks merdanesi, klişe ve baskı silindirinden oluşur.
Bobin kağıt ve plastik folyolar üzerine b
askı yapılır.
Ambalaj baskısı başta olmak üzere etiket ve gazete baskısında kullanılmaktadır.
Bobin kağıda baskı yapıldığı için çabuk kuruyan mürekkep kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle solvent bazlı veya su bazlı mürekkep kullanılır.
1.Mürekkep haznesi
2.Kauçuk silindir
3.Tramlı silindir
4.Klişe silindiri
5.Karşı baskı silindiri
6.Baskı materyali
7.Çözücü bobin
8.Sarıcı bobin
Mürekkebin bulunduğu mürekkep haznesinin içerisinde dönen kauçuk merdane, mürekkebi tramlı(anilox) merdaneye aktarır. Anilox merdane, üzerindeki tram değeri oranında klişenin bağlı bulunduğu klişe silindirine aktarır. Klişe silindiri baskı silindirine temas ederek aradan geçen baskı altı malzemesine baskı yapar.
Burada kullanılan mürekkep solvent bazlı olduğu için kurutma sistemi sayesinde çabuk kurur. Bu kurutma sistemi şöyle işlemektedir:
Çözücü içeren flekso mürekkeplerinin kuruması için vantilatörle, bir düzenek sistemi üzerinden sıcak üflenir ve böylece çözücünün buharlaşması hızlandırılır. Çözücü buharları içeren hava, arındırma tesisinden geçirilmektedir. Flekso makinelerinde tek devirli kurutma vardır. Gereken kurutma ayarı;
1.Baskı altı malzemesi,
2.Mürekkep,
3.Çözücü tertibine göre seçilir.
Flekso Baskı Sistemi; baskı sistemlerinin en eskisi ve en çok bilinenlerinden olan tipo baskı ailesinden, bir çeşit yüksek baskı sistemidir. Fleksonun tipodan farkı, baskı makinesinin dizaynı ve kullanılan mürekkeptir.
Flekso baskı prensibi; mürekkep haznesi, hazne merdanesi, aniloks merdanesi, klişe ve baskı silindirinden oluşur.
Bobin kağıt ve plastik folyolar üzerine b
askı yapılır. Ambalaj baskısı başta olmak üzere etiket ve gazete baskısında kullanılmaktadır.
Bobin kağıda baskı yapıldığı için çabuk kuruyan mürekkep kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle solvent bazlı veya su bazlı mürekkep kullanılır.
1.Mürekkep haznesi
2.Kauçuk silindir
3.Tramlı silindir
4.Klişe silindiri
5.Karşı baskı silindiri
6.Baskı materyali
7.Çözücü bobin
8.Sarıcı bobin
Mürekkebin bulunduğu mürekkep haznesinin içerisinde dönen kauçuk merdane, mürekkebi tramlı(anilox) merdaneye aktarır. Anilox merdane, üzerindeki tram değeri oranında klişenin bağlı bulunduğu klişe silindirine aktarır. Klişe silindiri baskı silindirine temas ederek aradan geçen baskı altı malzemesine baskı yapar.
Burada kullanılan mürekkep solvent bazlı olduğu için kurutma sistemi sayesinde çabuk kurur. Bu kurutma sistemi şöyle işlemektedir:
Çözücü içeren flekso mürekkeplerinin kuruması için vantilatörle, bir düzenek sistemi üzerinden sıcak üflenir ve böylece çözücünün buharlaşması hızlandırılır. Çözücü buharları içeren hava, arındırma tesisinden geçirilmektedir. Flekso makinelerinde tek devirli kurutma vardır. Gereken kurutma ayarı;
1.Baskı altı malzemesi,
2.Mürekkep,
3.Çözücü tertibine göre seçilir.
Tram Nedir?
Tramlar baskı aşamasında üst üste gelerek farklı renkler yarattığından elde etmek istediğimiz renklerin belirli açıları olmak zorundadır. Tramı tanımlamada biçimi, açısı, ton değeri ve sıklığı belirleyici nitelikleridir.
Tramlar genel olarak konvansiyonel ve kristal-kum tram olarak ikiye ayrılır. Kristal tramda tram açısı yoktur. Bundan dolayı da kristal tramlama sonucunda more oluşmaz.
Konvansiyonel tram Kristal-kum (Staccato) tram
TRAM AÇISI
Tram hattının yatayla yaptığı açıya denir. Noktaların çap merkezlerinin üst üste gelmemesi için kullanılır. En koyu renk (genelde siyahtır) 45°’de tramlanır. En açık renk ise (genelde sarıdır) 90°’de tramlanır. Diğer iki renk ise 15°’de ve 75°’de tramlanır.
tram hattı
2 tram açısı
3 referans yön
Tram açılarının hatalı verilmesi sonucu oluşan istenmeyen görüntüye ‘more (veya more deseni)’ denir. Moreyi en aza indirmek için tram açıları arasında min. 30° olmalıdır.
TRAM SIKLIĞI
1 cm tram hattı üzerindeki tram sayısına denir. 40’lık tramda 1 cm üzerinde 40 tram noktası bulunur. Bazı kağıt çeşitlerine göre standart olmuş tram sıklıkları:
Gazete için 48 veya 54
1. hamur 54 veya 60
Kuşe 64, 70 veya 80
Karton 48, 54 veya 60
TRAM YOĞUNLUĞU (TON DEĞERİ)
1 cm2’deki siyah alanın tüm alana oranına denir.
Grafik Tasarım Terimleri
Grafik: Harfleri, sözcükleri, tümceleri, fotografları, biçimleri, renkleri kagıt üzerinde bir zevk ve oranla yerlestirme ve bu yerlestimede yenilik ve çekicilik olusturma sanatına grafik denir. Eski Yunancadaki "Grapnein" (yazmak) kelimesinden dilimize geçmistir.
Tasarım: Planlamaya dayalı belirli bir amaç gözeten yaratıcı bir eylemdir.
Grafik Tasarım: Okunan izlenen görüntülerin tasarımı seklinde tanımlanır. Grafik tasarımda görsel unsurlar kenar çizgileri ile aynı yönde yerlestirildiklerinde düzenli ve duragan, karsıt yönde yerlestirildiklerinde dinamik ve enerjik bir yapı olustururlar.
İletisim: Gönderici ve alıcı olarak adlandırılan iki insan ya da insan grubu arasında gerçeklesen bir duygu, düsünce, davranıs ve bilgi alıs verisidir.
Grafik Iletisim: Görüntülerden olusan bilgilerin degis-tokusu olarak tanımlanır. Yazılar, resimler ve fotograflar baslıca grafik iletisim araçlarıdır. Bir mesajın açık, ekonomik ve estetik yollarla üretilmesi, grafik iletisimin baslıca amacıdır. Grafik iletisimin ekonomik olması demek, mümkün olan en az sayıda görsel imgenin, mümkün olan en yüksek sayıda bilgiyi aktarabilmesi demektir.
Örnek: Erkek/kadın tuvaletlerini ya da giris çıkısı grafik imgelerden anlarız. Terminoloji Dizgi Terimleri
Grafik Tasarımın Ögeleri: Çizgi , ton, renk, doku, biçim, ölçü, yön olarak ifade edilebilir. / Çizgiler karakterlerine göre ve konumlarına baglaı olarak bazı mesajlarda iletirler. Örnegin; yatay çizgi durgunluk, dikey çizgi saygınlık, diyagonal çizgi canlılık, kıvrımlı çizgi zerafet ifadesi verir./ Tonlar genellikle görsel imgenin yarımton reprodüksiyon teknigi ile tramlanması yoluyla elde edilir. Ton ve çizgi tasarımda kontrastlıgı olusturan elemanlardır. / Renk, bir tasarımı meydana getiren yapı taslarından biridir. Renkler, izleyen üzerinde degisik etkiler uyandırırlar. Bunların bir bölümü kisisel, bir bölümü ise genllenebilir duygulardır. Örnegin; sıcak renklerin uyarıcı, soguk renklerin ise gevsetici, dinlendirici olması renklerin genellenebilir etkileri olarak degerlendirilebilir. / Doku, bir yüzey üzerinde tekrarlara dayalı biçimsel bir düzen olarak adlandırılabilir. Örnegin zeminde kullanılan bir ahsap, mermer vb.dokusu. / Bir grafik tasarım ürünü, farklı ölçülerdeki görsel unsurların bir araya gelmesiyle olusur. / Bir tasarım yüzeyi üzerinde bulunan çizgisel, tipografik ve görsel unsurların yönü önemlidir.
Örnegin: Bir gazete haberinde yer alan insan fotografi ilgili habere dogru bakmalıdır. Mesaj: Bir kimseye verilen, gönderilen iletilen bilgi, haber.
Hedef Kitle: Ilgi alanları ve özellikleri ayrıntılı bir biçimde tanımlanmıs bir kitledir. Bir kisi ya da kurumun davranıslarından, kararlarından, uygulamalarından dolaylı ya da dolaysız olarak etkilenen grup olarak ifade edilebilir.
Sanat Yönetmeni: Reklam ajanslarında metin yazarı, fotografçı, uygulamacı grafiker, müsteri temsilcisi vb. elemanlarla çalısan, etkili reklam üretimi ve tasarımından sorumlu kimse.
Grafiker: Görsel sanatlar alanındaki ressam, heykeltras gibi meslek mensuplarından biri olan grafikerler, basılması istenen materyali estetik kurallar çerçevesinde baskı için düzenleyen; yazıları ve görsel unsurları isin niteligine uygun bir grafik dili kullanarak çekici hale getiren ve bu yolla etkili iletisim ortamı yaratan sanatçılardır. Günümüzde grafikerlerin sanat bilgisi ve el becerisi yanında, psikoloji ve iletisim bilimleri ile de yakından ilgilenmesi gerekmektedir. Gün geçtikçe matbaalarda, reklam bürolarında, yayınevlerinde grafikerler daha önem kazanmıslardır. Grafikerlik önemli bir sanat dalı haline gelmistir. Dünyada ve ülkemizde; güzel sanatlar bölümlerinde grafik anasanat dalları açılmıstır. Günümüzde kartvizitten günlük bir gazete sayfasına kadar, baskıya girecek her ürün bir grafikerin olusturacagı taslaktan geçmelidir. Eskiz (Taslak): Çesitli unsurların sayfa üzerinde nasıl yerlestirilecegini gösteren karakalem ya da kör yazı ve resimlerle olusturulmus taslak çalısmaları. Taslaklar, fikir taslakları ve gelistirilmis taslaklar olarak iki asamada ele alınabilirler. Fikir taslakları, basılacak ürünle ilgili olarak otobüste, evde, parkta ya da herhangi bir yerde üretilmis kabataslaklara verilen addır. Gelistirilmis taslaklar ise, fikir taslakları içinden seçilen birkaç örnegin, isin gerçek ebatlarında bilgisayar ortamında gerçek baskı materyalleri ile ya da uygun bir baskı altı malzemesi üzerine ısıklı masalarda kör yazı ve resimlerle olusturulmus taslaklardır. Bu taslaklarda kullanılacak yazı karakteri ve puntosu, varsa fotografın yeri ve büyüklügü, zemin rengi vb. unsurlar basılacakmıs gibi düzenlenir ve müsteriye sunulur.
Mizanpaj: (Düzenleme) Grafik ögelerininbelirli bir çerçeve içinde dengeli olarak yerlestirilmesi. Bir çesit taslak. Sayfa düzenlemesi, sayfa planı. (La mise en page)
Pikaj: Grafik için hazırlanmıs; resim, yazı, amblem ve fotografların, milimetrik kagıt ya da resim kagıdı üzerine, gönyeli bir sekilde kesilerek yapıstırılması. Bu islem bilgisayarların basım dünyasına girmesinden önce yapılırdı. 1990’lı yıllara kadar pek çok matbaa ve yayınevi pikajörleri çalıstırırdı. Günümüzde pikaj islemi yapılmamaktadır.
Illüstrasyon: Baslık, slogan ya da metin gibi sözel unsurlardan çok görsel unsurların agırlıkta oldugu; görsel anlatım ögelerinin etkin kullanıldıgı grafik tasarım unsurlarının bütünü.
Slogan: Genellikle hafızada kalıcılık için ise ideali 2-3 kelimeden olusmasıdır.
Amblem: tek satırdan olusan, bir ürün, hizmet ya da fikri tanıtmak amacıyla yazılmıs çarpıcı metinlerdir. Sloganlarda sözcük sayısı 5- 6'yı geçmemelidir. Özellikle afis tasarımında, vurgulama ve Ürün ya da hizmet üreten kuruluslara kimlik kazandıran sözcük özelligi göstermeyen soyut ya da nesnel görüntülerle ya da harflerle olusturulan simgelerdir.
Logo: Iki ya da daha fazla tipografik karakterin sözcük halinde okunacak biçimde bir araya getirilmesiyle olusturulan ve bir ürün, kurulus ya da hizmeti tanıtan marka ya da amblem özelligi tasıyan simgeler.
Simgesel Isaret: Ürün, hizmet, düsünce ya da nesneyi simgeleyen isaretler. Trafik isaretleri, ulasım, hastane, sigara içilmez levhaları, bayrak ve flamalar simgesel isaretlere örnektir. Ticari Marka: Bir ürünün benzer ürünlerden ayrılmasını saglamak amacıyla üreticiler tarafından kullanılan tanımlayıcı simgelerdir.
Format: Biçimin, ölçümün ya da bir yayının görünüsü için kullanılan genel bir terim.
Perspektif: Cisimleri, bir yüzey üzerine görüldükleri gibi çizme teknigi.
Orijinal: Baskı yoluyla çogaltılmak üzere scannerda taranarak film çıkısa hazırlanan ya da reprodüksiyon atölyesinde filmi çekilen tire veya yarıton resim.
Degrade: Siyahtan beyaza giden tram; koyu renkten açık renge ya da bir renkten baska bir renge geçis islemi. Daha çok degisik zemin denemelerinde tercih edilir.
Kurum Kimligi: Bir kurumun ya da sirketin kartvizit, yazısma, is gazetesi gibi kagıt baskı dökümanlarında sürekli aynı stili kullanmasıyla olusan ve diger sirketlerden ayrılmasını saglayan imaj. Tutarlı olmak için bütün dökümanlarda aynı yazı tipi, stili, harf ve satır arası boslukları aynı tür bosluklar kullanılır. Bu parçalar bütün yayınlarda aynı yerlerde olur.
Kurum Kimligi Dosyası: Bir kurumun imajını güçlendirmek için hazırlanan ve sürekli kullanılacak basılı evraklara (logo, amblem, fatura, irsaliye, makbuz, zarf, antetli kagıt, kartvizit gibi) iliskin örneklerin bulundugu dosya.
Brosür: Tanıtım amacı tasıyan renkli veya tek renk olarak hazırlanan kitapçık ya da tek, iki, üç ya da akordeon kırımlı föy
Afis: Kagıdın yalnız bir yüzüne siyah/beyaz veya renkli olarak basılıp duvarlara asılan bir çesit duyuru. Afisler hedef kitle ile bulustukları çevreye baglı olarak iç ve dıs mekan afisleri olarak ikiye ayrılır. Dıs mekan afisleri, büyük boyutları ile duvar yüzeylerinde ilan panolarında hedef kitleyle karsılasırlar. Izlenme süreleri kısadır. Iç mekan afisleri, salonlara, lobilere ve koridorlara asılır. Bu nedenle de uzun süre izlenme sansına sahiptirler. Izlenme süresini dikkate almak gerek.
Bilboard: 70x100 boyutunda en az 4, en çok 10 parçadan olusan ve daha çok açık havada hedef kitle ile bulusan büyük boy afis.
Tasarım: Planlamaya dayalı belirli bir amaç gözeten yaratıcı bir eylemdir.
Grafik Tasarım: Okunan izlenen görüntülerin tasarımı seklinde tanımlanır. Grafik tasarımda görsel unsurlar kenar çizgileri ile aynı yönde yerlestirildiklerinde düzenli ve duragan, karsıt yönde yerlestirildiklerinde dinamik ve enerjik bir yapı olustururlar.
İletisim: Gönderici ve alıcı olarak adlandırılan iki insan ya da insan grubu arasında gerçeklesen bir duygu, düsünce, davranıs ve bilgi alıs verisidir.
Grafik Iletisim: Görüntülerden olusan bilgilerin degis-tokusu olarak tanımlanır. Yazılar, resimler ve fotograflar baslıca grafik iletisim araçlarıdır. Bir mesajın açık, ekonomik ve estetik yollarla üretilmesi, grafik iletisimin baslıca amacıdır. Grafik iletisimin ekonomik olması demek, mümkün olan en az sayıda görsel imgenin, mümkün olan en yüksek sayıda bilgiyi aktarabilmesi demektir.
Örnek: Erkek/kadın tuvaletlerini ya da giris çıkısı grafik imgelerden anlarız. Terminoloji Dizgi Terimleri
Grafik Tasarımın Ögeleri: Çizgi , ton, renk, doku, biçim, ölçü, yön olarak ifade edilebilir. / Çizgiler karakterlerine göre ve konumlarına baglaı olarak bazı mesajlarda iletirler. Örnegin; yatay çizgi durgunluk, dikey çizgi saygınlık, diyagonal çizgi canlılık, kıvrımlı çizgi zerafet ifadesi verir./ Tonlar genellikle görsel imgenin yarımton reprodüksiyon teknigi ile tramlanması yoluyla elde edilir. Ton ve çizgi tasarımda kontrastlıgı olusturan elemanlardır. / Renk, bir tasarımı meydana getiren yapı taslarından biridir. Renkler, izleyen üzerinde degisik etkiler uyandırırlar. Bunların bir bölümü kisisel, bir bölümü ise genllenebilir duygulardır. Örnegin; sıcak renklerin uyarıcı, soguk renklerin ise gevsetici, dinlendirici olması renklerin genellenebilir etkileri olarak degerlendirilebilir. / Doku, bir yüzey üzerinde tekrarlara dayalı biçimsel bir düzen olarak adlandırılabilir. Örnegin zeminde kullanılan bir ahsap, mermer vb.dokusu. / Bir grafik tasarım ürünü, farklı ölçülerdeki görsel unsurların bir araya gelmesiyle olusur. / Bir tasarım yüzeyi üzerinde bulunan çizgisel, tipografik ve görsel unsurların yönü önemlidir.
Örnegin: Bir gazete haberinde yer alan insan fotografi ilgili habere dogru bakmalıdır. Mesaj: Bir kimseye verilen, gönderilen iletilen bilgi, haber.
Hedef Kitle: Ilgi alanları ve özellikleri ayrıntılı bir biçimde tanımlanmıs bir kitledir. Bir kisi ya da kurumun davranıslarından, kararlarından, uygulamalarından dolaylı ya da dolaysız olarak etkilenen grup olarak ifade edilebilir.
Sanat Yönetmeni: Reklam ajanslarında metin yazarı, fotografçı, uygulamacı grafiker, müsteri temsilcisi vb. elemanlarla çalısan, etkili reklam üretimi ve tasarımından sorumlu kimse.
Grafiker: Görsel sanatlar alanındaki ressam, heykeltras gibi meslek mensuplarından biri olan grafikerler, basılması istenen materyali estetik kurallar çerçevesinde baskı için düzenleyen; yazıları ve görsel unsurları isin niteligine uygun bir grafik dili kullanarak çekici hale getiren ve bu yolla etkili iletisim ortamı yaratan sanatçılardır. Günümüzde grafikerlerin sanat bilgisi ve el becerisi yanında, psikoloji ve iletisim bilimleri ile de yakından ilgilenmesi gerekmektedir. Gün geçtikçe matbaalarda, reklam bürolarında, yayınevlerinde grafikerler daha önem kazanmıslardır. Grafikerlik önemli bir sanat dalı haline gelmistir. Dünyada ve ülkemizde; güzel sanatlar bölümlerinde grafik anasanat dalları açılmıstır. Günümüzde kartvizitten günlük bir gazete sayfasına kadar, baskıya girecek her ürün bir grafikerin olusturacagı taslaktan geçmelidir. Eskiz (Taslak): Çesitli unsurların sayfa üzerinde nasıl yerlestirilecegini gösteren karakalem ya da kör yazı ve resimlerle olusturulmus taslak çalısmaları. Taslaklar, fikir taslakları ve gelistirilmis taslaklar olarak iki asamada ele alınabilirler. Fikir taslakları, basılacak ürünle ilgili olarak otobüste, evde, parkta ya da herhangi bir yerde üretilmis kabataslaklara verilen addır. Gelistirilmis taslaklar ise, fikir taslakları içinden seçilen birkaç örnegin, isin gerçek ebatlarında bilgisayar ortamında gerçek baskı materyalleri ile ya da uygun bir baskı altı malzemesi üzerine ısıklı masalarda kör yazı ve resimlerle olusturulmus taslaklardır. Bu taslaklarda kullanılacak yazı karakteri ve puntosu, varsa fotografın yeri ve büyüklügü, zemin rengi vb. unsurlar basılacakmıs gibi düzenlenir ve müsteriye sunulur.
Mizanpaj: (Düzenleme) Grafik ögelerininbelirli bir çerçeve içinde dengeli olarak yerlestirilmesi. Bir çesit taslak. Sayfa düzenlemesi, sayfa planı. (La mise en page)
Pikaj: Grafik için hazırlanmıs; resim, yazı, amblem ve fotografların, milimetrik kagıt ya da resim kagıdı üzerine, gönyeli bir sekilde kesilerek yapıstırılması. Bu islem bilgisayarların basım dünyasına girmesinden önce yapılırdı. 1990’lı yıllara kadar pek çok matbaa ve yayınevi pikajörleri çalıstırırdı. Günümüzde pikaj islemi yapılmamaktadır.
Illüstrasyon: Baslık, slogan ya da metin gibi sözel unsurlardan çok görsel unsurların agırlıkta oldugu; görsel anlatım ögelerinin etkin kullanıldıgı grafik tasarım unsurlarının bütünü.
Slogan: Genellikle hafızada kalıcılık için ise ideali 2-3 kelimeden olusmasıdır.
Amblem: tek satırdan olusan, bir ürün, hizmet ya da fikri tanıtmak amacıyla yazılmıs çarpıcı metinlerdir. Sloganlarda sözcük sayısı 5- 6'yı geçmemelidir. Özellikle afis tasarımında, vurgulama ve Ürün ya da hizmet üreten kuruluslara kimlik kazandıran sözcük özelligi göstermeyen soyut ya da nesnel görüntülerle ya da harflerle olusturulan simgelerdir.
Logo: Iki ya da daha fazla tipografik karakterin sözcük halinde okunacak biçimde bir araya getirilmesiyle olusturulan ve bir ürün, kurulus ya da hizmeti tanıtan marka ya da amblem özelligi tasıyan simgeler.
Simgesel Isaret: Ürün, hizmet, düsünce ya da nesneyi simgeleyen isaretler. Trafik isaretleri, ulasım, hastane, sigara içilmez levhaları, bayrak ve flamalar simgesel isaretlere örnektir. Ticari Marka: Bir ürünün benzer ürünlerden ayrılmasını saglamak amacıyla üreticiler tarafından kullanılan tanımlayıcı simgelerdir.
Format: Biçimin, ölçümün ya da bir yayının görünüsü için kullanılan genel bir terim.
Perspektif: Cisimleri, bir yüzey üzerine görüldükleri gibi çizme teknigi.
Orijinal: Baskı yoluyla çogaltılmak üzere scannerda taranarak film çıkısa hazırlanan ya da reprodüksiyon atölyesinde filmi çekilen tire veya yarıton resim.
Degrade: Siyahtan beyaza giden tram; koyu renkten açık renge ya da bir renkten baska bir renge geçis islemi. Daha çok degisik zemin denemelerinde tercih edilir.
Kurum Kimligi: Bir kurumun ya da sirketin kartvizit, yazısma, is gazetesi gibi kagıt baskı dökümanlarında sürekli aynı stili kullanmasıyla olusan ve diger sirketlerden ayrılmasını saglayan imaj. Tutarlı olmak için bütün dökümanlarda aynı yazı tipi, stili, harf ve satır arası boslukları aynı tür bosluklar kullanılır. Bu parçalar bütün yayınlarda aynı yerlerde olur.
Kurum Kimligi Dosyası: Bir kurumun imajını güçlendirmek için hazırlanan ve sürekli kullanılacak basılı evraklara (logo, amblem, fatura, irsaliye, makbuz, zarf, antetli kagıt, kartvizit gibi) iliskin örneklerin bulundugu dosya.
Brosür: Tanıtım amacı tasıyan renkli veya tek renk olarak hazırlanan kitapçık ya da tek, iki, üç ya da akordeon kırımlı föy
Afis: Kagıdın yalnız bir yüzüne siyah/beyaz veya renkli olarak basılıp duvarlara asılan bir çesit duyuru. Afisler hedef kitle ile bulustukları çevreye baglı olarak iç ve dıs mekan afisleri olarak ikiye ayrılır. Dıs mekan afisleri, büyük boyutları ile duvar yüzeylerinde ilan panolarında hedef kitleyle karsılasırlar. Izlenme süreleri kısadır. Iç mekan afisleri, salonlara, lobilere ve koridorlara asılır. Bu nedenle de uzun süre izlenme sansına sahiptirler. Izlenme süresini dikkate almak gerek.
Bilboard: 70x100 boyutunda en az 4, en çok 10 parçadan olusan ve daha çok açık havada hedef kitle ile bulusan büyük boy afis.
pantone
1164 tire renk içeren ve her rengin baskı sisteminde nasıl elde edileceğini karışım formülleriyle veren bir renk kataloğudur. Baskı sektöründe olmazsa olmazların başında gelir.
Bu 1164 rengi hem parlak (Coated) hem de mat (Uncoated) olarak ayrı ayrı göstermektedir. Pantone renk ifade edilirken renginin mat veya parlak bölümden seçildiğini belirtmek için renk numarasının sonuna U ve C harfleri eklenmektedir. Her bir karşılığı Pantone numarası mevcuttur ve her rengin altında formülü yazılıdır. Formül, yüzde ve ölçü olarak iki şekilde verilmiştir; Yüzde değeri karışıma giren ana renklerin %100’e tamamlanmasıyla, ölçü değeri ise birim ölçü değerlerinin adet bölündüğünde yüzde değerini vermektedir.
Pantone renkler baskıda CMYK mantığı ile oluşturulmaz. Bu renklere ilave olarak ya da yalnız basılabilir. Pantone renkler özellikle rengin değişmesinin istenmediği kurumsal kimlik çalışmalarında tercih edilir. Renklerin ortak evrensel lisanı olarak tanımlanabilir...
Bu 1164 rengi hem parlak (Coated) hem de mat (Uncoated) olarak ayrı ayrı göstermektedir. Pantone renk ifade edilirken renginin mat veya parlak bölümden seçildiğini belirtmek için renk numarasının sonuna U ve C harfleri eklenmektedir. Her bir karşılığı Pantone numarası mevcuttur ve her rengin altında formülü yazılıdır. Formül, yüzde ve ölçü olarak iki şekilde verilmiştir; Yüzde değeri karışıma giren ana renklerin %100’e tamamlanmasıyla, ölçü değeri ise birim ölçü değerlerinin adet bölündüğünde yüzde değerini vermektedir.
Pantone renkler baskıda CMYK mantığı ile oluşturulmaz. Bu renklere ilave olarak ya da yalnız basılabilir. Pantone renkler özellikle rengin değişmesinin istenmediği kurumsal kimlik çalışmalarında tercih edilir. Renklerin ortak evrensel lisanı olarak tanımlanabilir...
Baskı sektöründe kullanılan mürekkepler
Baskı sektöründe kullanılan mürekkepler ve hakkında bilgi........
..............................................................................................................................
Matbaa mürekkepleri 18. Yüzyılın sonlarına kadar kömür, odun veya
gaz isinden yapılırdı. Çünkü gerçek mürekkebin hammaddesi istir.
Is, tam yanmamıs alevden elde edilen karbondur. En iyi is, petrol
gazı alevinden elde edilir. Bu yüzden en dayanıklı mürekkep petrol
isinden elde edilen mürekkeptir.Alevden elde edilen is, kızgın borular
içinden geçirilip suyu alınarak keten yagı, vernik gibi baglayıcılarla
birlestirilip ezici degirmenlerde karıstırılarak mürekkep elde edilir.
Mürekkepler yapısındaki pigmentlere göre 3'e ayrılırlar
- Toprak mürekkepler : Ocber, umbara, tebesir, dogrudan dogruya
tabiattan elde edilerek temizlenir, elenir, yabancı maddeleri ayıklanır
ve vernikle karıstırılarak mürekkep haline getirilir.
- Kimyevi mürekkepler (Madeni) : Krom sarısı, milori mavisi, kobalt
mavisi, kadmiyum sarısı, çinko beyazı ve üstübeç gibi maddeler
olup dogrudan dogruya kullanılmazlar. Bunların birkaç cinsi
kazanlarda kaynatılır ve birtakım kimyevi islemler gördükten sonra
mürekkep haline getirilir.
- Organik mürekkepler : Bitkilerden ve hayvani maddelerden çıkarılan
boyalardır. Indigo (Hint mavisi), Karmen(Sarı, kırmızı, mavi renkleri
köklerden elde edilir) gibi. Bunlar kendilerine uygun madeni boyalarla
birlesip öz haline getirilir.
1 - Siyah mürekkepler
Karbon siyahı Petrolün en çok is verecek sekilde yakılmasından
elde edilir. Petrolden elde edilen öz ile normal, havagazından elde
olunan öz ile de kaliteli mürekkepler yapılır.
Yag siyahı Balık yagı, katran yagı ve bazı nebati yaglar, agzı kapalı
hususi kaplarda kaynatılır ve dumanlarının bıraktıgı isler toplanarak
öz olarak kullanılır. Bu özün örtme kabiliyeti çok fazla oldugundan
her is için kullanılmaz.
2 - Renkli Mürekkepler
Örtücü mürekkepler Özü, toprak boyalardır. Örtücü ve kalın olan
bu mürekkepler, tramları doldurur ve baskıda ton farkı
kaybolacagından iyi netice vermez. Bu yüzden tek renkli baskılarda
kullanılırlar.
Seffaf mürekkepler Trikromi adı verilen 3 renkli baskı isleri için
hazırlanmıs sarı, kırmızı(magenta), mavi(cyan) olmak üzere seri
mürekkeplerdir. Renkli mürekkepler, boya pigmentleri, baglayıcılar
ve ilave maddelerin karısımından olusur. Mürekkebe renk veren
maddeler, pigmentler ve bazı çözülebilen organik renk maddeleridir.
1) Pigmentler Baskı mürekkebi içindeki pigmentler çıplak gözle açık
seçik görülemez ve birbirlerinden ayırt edilemezler. Sayet mikroskop
altında incelenirse, bazı pigmentlerin uzun çubuklar, bazılarının irili
ufaklı yapraklar biçiminde oldugu görülür.
Anorganik pigmentler beyaz pigmentler "Baskı beyazı" olarak
tanınırlar ve vernikle karıstırılıp transparan beyaz olarak kullanılırlar.
Mineral pigmentler Bu sınıfa, milori mavisi, krem sarısı ve molibdat
kırmızısı girer. Milori mavisi, çok kullanılan bir pigmenttir ve özellikle
cyan (Mavi) mürekkeplere ilave edilir. Krom sarısı ve molibdat
kırmızısı ise örtücülügü fazla pigmentlerdir.
Metal pigmentler Bunlar; alüminyum, bakır, çinko ve altın
madenlerinden çıkarılan pigmentlerdir ve yaldız mürekkep imali için
kullanılırlar.
Organik pigmentler Bunların ana maddesi petroldür. Matbaacılıkta
kullanılan boya pigmentlerinin geneli organik boya pigmentleridir.
Organik pigmentlerin üretimi için petrol, kimya fabrikalarında ayrıstırılır.
Böylece alifatik ve aromatik maddeler elde edilmis olur. Sonra bir
dizi ara islemden geçirilerek organik boya pigmentlerinin ana
maddeleri saglanır. Bu ana maddelerin çogu "Azo pigmentleri" olarak
tabir edilir. Azo pigmentleri, diazolastırılmıs arokatikamin ile fenolün
birlestirilmesi ile pigment haline getirilir.
2) Baglayıcı Maddeler Baglayıcılara reçine adı verilir. Boyar maddeyi
baskı malzemesi üzerine sabitlestirirler. Baskı malzemelerinin cinsine
göre mürekkeplerde kullanılan reçine cinsleri de degisiktir. Toz
halindeki pigmentler bu halleri ile baskı yapmaya elverisli degildirler.
Baskı makineleri ancak sıvı halde olan mürekkebi baskı tasıyıcı
malzemeye nakledebilirler. Mürekkep pigmentlerini sıvı hale getirmek
için baglayıcı maddeler kullanılır.
Bunların baslıca iki görevi vardır Pigmentin baskı makinesi tarafından
kâgıda aktarılmasını ve kâgıt üzerinde tutunabilmesini saglamak
Mürekkebin farklı baskı sistemlerinde, kâgıda tutunması ve öyle
kalması, kuruması, parlaklıgı gibi durum ve özellikleri tamamen
baglayıcı maddelere baglıdır. Tipo ve ofset makinelerinde kullanılan
mürekkeplerde yaglı baglayıcılar kullanılır. Ayrıca ofset
mürekkeplerinin baglayıcıları suyu itici (Hidrofob) özelliktedir. Tifdruk
ve flekso baskı makinelerinin mürekkep üniteleri çok kısadır. Bu
yüzden mürekkebin çok çabuk kuruması gerekir. Bu yüzden flekso
ve tifdruk mürekkebi baglayıcılarında yag yerine, inceltici ve çözücü
maddeler bulunur.
Baglayıcı çesitleri
a) Sert Reçine- Kolofan fenol reçinesi - Malein reçinesi (Malein asitli
Kolofan) - Kolofonester - Siklokauçuk - Karbon reçinesi
b) Yumusak Reçineler ve Katı Yaglar- Yaglı ve orta yaglı alkid
reçineleri - Katı ketentohumu yagı - Katı odun yagı
c) Kuruyan ve Az Kuruyan Yaglar (Akıcı, Sıvı Yaglar)- Akıcı
ketentohumu yagı - Akıcı odun yagı - Yabani safran yagı - Hint yagı
- Soya yagı
d) Siyah Boyalar Için Mineral Yaglar- Koyu renkli ince sıvı yaglar -
Koyu renkli kalın sıvı yaglar
e) Renkli Boyalar Için Mineral Yaglar- Açık renkli ince sıvı yaglar -
Açık renkli kalın sıvı yaglar3) Ilave maddeler (Incelticiler)
Bu maddeler, mürekkebin yolma dayanıklılıgını ve baskı derecesini
arttırmak için kullanılırlar.
En çok kullanılan ilave maddeler sunlardır :
Alkoller : Ispirto, Izopropanol - Ester : Etil asetat - Ketonlar : Aseton,
Metil-Etil keton - Glikoleter : Etil glikol - Hidrokarbonlar : a- ik (Special
benzin) b- uol, Ksilol Flekso ve Tifdruk mürekkeplerinde kullanılan
reçineler; - tro selüloz - lyamid - rilik - nil - oksi - lyester, tipi reçineler
olabilir. Solventler : Solventlerin ilk görevleri reçineleri çözmektir.
Diger görevi ise mürekkebi baskı viskozitesine düsürüp, mürekkebin
baskı malzemesi üzerine transferini saglamaktır. Solventler baskıdan
sonra buharlasırlar. Tifdruk baskıda hemen hemen tüm solventler
kullanılabilir. Fakat Flekso baskıda bu mümkün degildir. Flekso
baskı kliseleri bazı solventlerden olumsuz etkilenirler. Bu sistemler
için en uygun solvent Etil Alkol, Izo Propil Alkol, kısmen de Etilglikol
Mürekkep ve Laklar Mürekkep ve Laklar
dür. Baskı sırasında mürekkebin kurumasını hızlandırmak veya
yavaslatmak için yine solvent kullanılır. En çok kullanılan solventleri
dört ana grupta toplamak mümkündür. Solventlerin dogru
kullanılmaları ve viskozitelerinin kontrolü Flekso ve Tifdruk
mürekkepleri için en önemli etkendir. Bu mürekkeplerin kuruma
hızları dogrudan dogruya "solvent bırakma" yani ihtiva ettikleri
solventlerin buharlasma yeteneklerine baglıdır. Plastifiyanlar :
Mürekkebe esneklik, yüzeye iyi yapıstırma gibi özellikleri arttırmak
için ilave edilir.
Mürekkeplerin Kuruma Sekilleri
Kuruma fiziksel ve kimyevi olmak üzere iki usulde gerçeklesir
Fiziksel kuruma
- Mürekkep kâgıda basılır basılmaz, inceltici uçarak veya
buharlasarak mürekkebi yalnız bırakır ve böylece onu kurutmus
olur.
- Sıvı mürekkep, kâgıt, karton ve mukavva gibi higroskopik baskı
malzemelerinin derinligine nüfuz eder ve kurur.
- Sıvı incelticiler kâgıda nüfuz eder. Geriye kalan reçine, mürekkep
pigmentini kâgıda baglar ve kuruma gerçeklesir.
Kimyevi kuruma
- Polimerizasyon
- Polikondenzasyon
- Oksijenle birlesme (Oksidativ kuruma) Kâgıdın yapısı, kâgıdın
yüzeyi, kâgıdın asit durumu (pH), atölyenin sıcaklıgı, segatif miktarı,
mürekkebin yapısı ve pigment alabilme kabiliyeti Kurumaya dogrudan
yada dolaylı olarak etki eden faktörlerdir. Her mürekkebe az da olsa
bir miktar segatif konur. Segatifler mürekkebin yapısma hassasiyetini
azaltır ve ayrılma özelligini arttırır. Yani içinde segatif olan mürekkepler,
daha çabuk kurur, daha az yapısır ve daha çok yayılır. Bazı
mürekkepler, içlerinde yeterli segatif oldugu halde, nemleri fazla
oldugundan geç kururlar. Bazıları ise nem miktarı arttıgı halde fazla
segatife ihtiyaç göstermezler. Esası "Baz" olan pigmentler, esası
"Asit" olan pigmentlere oranla daha çabuk kururlar. Sonuç olarak
her cins mürekkep ve renkte degisik bir kuruma hassasiyeti vardır.
Ayrıca iyi kuruyan bir mürekkep, üst üste iki defa basıldıgında,
ikincisi birincisinde oldugu gibi aynı hızda kurumaz.
Baskı mürekkepleri ve kullanım sekilleri karbon mürekkepler Bu
mürekkeplerin imalâtında baskı ve baskı sonrasında kurumaması
için balmumu kullanılır. Karbon baskısı, kopyalı islerde, karbon
kâgıdı kullanılması gerekmeyen zamanlarda yapılır. Örnegin; Totoloto
kâgıtları, Kantar fisleri..v.b Bu boyalar baskıda özen isterler.
Çünkü akıcı olmadıklarından baskı makinelerinin mürekkep
haznelerinde "Yatar" lar. Yani boya haznesinde dönmezler. Ancak
haznede ısıtılmak, itilmek veya devamlı karıstırmak suretiyle dönerler.
Dublton Mürekkepler Dublton mürekkep baskısı için 48'likten fazla
tram kullanılmaz. Çünkü daha ufak tramlarda, boya yayılıp tam
rengini alamaz. Tam rengini alması için de baskıdan sonra en az
24 saat geçmesi gereklidir. Özelligi; bu boyalar ile baskı yapıldıgında
iki renk ile basılmıs gibi görünmesidir.
Anilin Mürekkepler Anilin mürekkepler organik yapıya sahiptirler.
Çünkü tas kömürünün katranından elde edilirler. Hidroklorik asit ve
demir egintisi ilavesiyle yapılan kimyevi islemler neticesinde Amino
benzen denilen anilin elde edilir. Anilin saf olarak renksiz yaglı ve
zehirli bir sıvıdır. Havadan ve ısıktan rengi esmerlesir. Oksidasyonu
neticesinde turuncu, kırmızı, mavi, yesil, mor ve kahverengi gibi
çesitli renkler elde edilir. "Anilin baskı" sisteminde kullanılır.Trikromi Mürekkepler 3 renk baskıda kullanılan, seffaf
mürekkeplerdir. Bunlar : Sarı, Magenta (trikromi kırmızısı), Cyan
(trikromi mavisi) ve Siyahtır. Trikromi terimi aslında üç renk anlamına
gelir ve siyah rengi kapsamaz. Fakat trikromi baskıda kullanılan
siyah renk, baskıyı kuvvetlendirir, meydana çıkarır ve gri rengin
çesitli tonlarını verir. Bu baskıya da "Kontür" baskı denir. Trikromi
renkler, birbirleri üzerine degisik yüzdelerde tramlandıklarında;
metalik ve fosforlu renkler dısında, basılacak imgedeki bütün renkler
elde edilebilir. Ilginç olan; bu zengin renk dizisinin baskı
mürekkeplerinin fiziksel karısımıyla degil, dört standart rengin
izleyicinin gözünde optik olarak bir araya gelmesiyle olusmasıdır,
îki temel rengin noktacıklar halinde yan yana kullanılması, optik
olarak üçüncü bir rengi olusturur.
Yaldız Mürekkepler Daha çok davetiye ve kartvizit türü islerde
kullanılır. Basılan isin baskısı kurumadan üzerine pamuk ile toz
yaldız sürülür. Baska temiz pamuk ile fazla olan yaldızlar bastırmadan
temizlenerek alınır.
Yaldız ile vernik ayrı kutularda fakat birlikte satılırlar. Basılacak bir
is için mürekkep hazırlamada en uygun karısım, gümüs yaldız
mürekkepler için 3 ölçü yaldız, 7 ölçü vernik, altın yaldız mürekkepler
için 4 ölçü yaldız, 5 ölçü verniktir. Mürekkep, mürekkep haznesinden
kalıba gelinceye kadar birçok merdane grubundan geçer.
Merdanelerden geçen mürekkep, merdanenin her noktasında aynı
kalınlıkta olmalıdır.
Bu merdane grupları ve yaptıkları isler sunlardır
- Sabit çelik merdane, mürekkebi "Mürekkep alıcı merdane"ye verir.
- Bu merdane mürekkebi "Mürekkep eezici merdaneler"e aktarır.
- Mürekkep, "mürekkep verici merdaaneler" vasıtasıyla kalıba tasınır.
Flekso ve Rotogravür Mürekkeplerinin Özellikleri
Bir mürekkebin üretiminden silindir veya kliseye kadar akısını, silindir
ve kliseden baskı malzemesi üzerine geçisini tayin eden özelligine
mürekkebin reolojisi veya akısı denir. Mürekkeplerde kullanılan
pigmentlerin reolojik özelliklere çok büyük etkisi vardır. Reoloji
mürekkebin viskozite, akıs sınırı, tiksotropi, yapıskanlık gibi
özelliklerinin tümünü içine alır. Bir mürekkebin reolojik özelliklerini
baskı yapılacak makinanın özelliklerine ayarlamak lazımdır. Örnegin
makinanın hızı fazla ise viskozite ve akıskanlık o kadar düsük
olmalıdır. Viskozite sıvıların akmaya karsı gösterdikleri direnç olarak
tarif edilir. Baskı sırasında viskozitenin yüksek olması mürekkebin
baskı makinasında ki akıskanlıgını azaltır ve kaliteli baskı yapılmasına
imkan vermez. Dolayısı ile mürekkebin viskozitesini renk siddetini
de göz önüne alarak uygun vernikle açıp yine uygun bir solventle
baskı makinasının çalısma viskozitesine getirmek gerekir. Flekso
ve Tifdruk sistemlerinde çalısma viskozitesi genel olarak18-22 saniye
/20 °C Ford Cup 4 verilir. Mürekkebin yapıskanlıgı fazla olursa baskı
sonrasında baskı yapılacak malzeme klise veya silindire yapısır.
Bir mürekkebin viskozitesi Viscozimetre denilen cihazlarla ölçülür.
Flekso ve Tifdruk mürekkeplerinin viskoziteleri genelde Zahn, Dyn
ve Ford Cup : 4 ile ölçülür. Viskozite daima sıcaklıga baglı olarak
degisir. Viskozite sıcaklıkla ters orantılıdır. Mürekkeplerde viskozite
kontrolü muayyen sıcaklıkta yapılmalıdır. Bu deger 20 °C veya 25
°C olabilir. Viskozimetrelerde 100 ml'lik sıvının akıs hızı muayyen
bir sıcaklıkta saniye olarak bulunur. Zahn, Dyn ve Ford Cup'lar
arasındaki fark bu viskozimetrelerin delik çaplarının farklı olmasından
kaynaklanmaktadır. Üç viskozimetrede ölçülen viskozite degerlerinin
birbirine muadil cetvelleri vardır. Viskozite, mürekkebin solvent
kaldırma özelligi ve katı maddesiyle birlikte test edilmelidir. Yani
viskozitesi yüksek olan bir mürekkep çok solvent kaldıracak anlamına
gelmez. Burada mürekkebin katı maddesi devreye girer. Viskozitenin
sıcaklıkla degismesi söz konusu oldugundan baskı makinelerindeki
haznelerde bulunan mürekkeplerin sıcaklıgı çok önemlidir. Özellikle
kıs aylarındaki haznelerde bulunan mürekkep sıcaklıkların 18-20
°C ye getirilmesi sarttır.
Flekso ve Tifdruk mürekkeplerinde aranan özellikler söyle sı
ralanabilir
a) Sabun ve alkali dayanıklılıgı,
b) Isı dayanıklılıgı, c
) Parafin dayanıklılıgı,
d) Suya dayanıklılık,
e) Yaga dayanıklılık,
f) Isık haslıgı,
g) Sürtünmeme dayanıklılıgı,
h) Toksidite Bir mürekkepte aranacak özellikleri mürekkep üretici
veya pazarlayıcısının baskıcılardan yani matbaacılardan istemesi
gerekir.
Yine bir mürekkep üreticisi veya pazarlayıcısının isteyecegi diger
bilgiler sunlardır
a) Baskı yapılacak malzemenin cinsi (kagıt, PE, OPP vs.)
b) Bu malzemeyle yapılacak daha sonraki tatbikatlar, (Laminasyon,
Cold seal aplikasyonları vs.)
c) Mürekkepte aranan özellikler, (sabun ve ısı dayanıklılıgı)
d) Kullanılacak baskı metodu (Rotogravür, Flekso, Ofset vs.)
e) Baskı makinası hızlı, kurutma metodu,
f) Kullanılan solvent cinsleri,
g) Transparan, örtücü mürekkep kullanımı söz konusu mu ?
Baskılarda üst lak var mı? Mürekkep vermede dikkat edilecek
hususlar
1) Mürekkebin kalınlıgını ayarlamak.
a) Bu islem akort dügmesi dedigimiz, haznenin arkasında bulunan
vidalarla yapılır. Vidalar açıldıkça mürekkep, o vida hizasında daha
fazla verilir.
b) Baskı alanına daha da çok mürekkep verilmesi gerektiginde,
haznenin altındaki bıçak ayar vidası gerektigi kadar bosaltılır.
2) Kâgıdın mat ve parlak olusuna göre mürekkep vermek.
3) Zemin baskısı olan yere daha fazla mürekkep vermek.
Baskıya göre mürekkep kullanımı
1) Mürekkepler mümkün oldugunca tabii halde kullanmalı.
2) Segatif 2. renkten sonra azar azar katılarak kullanmalı.
3) Basılacak isin durumuna göre mürekkep hazırlamalı.
4) Basılacak is tramlı ise seffaf mürekkep kullanmalı.
5) Renk yapılacak ise çok az yapılmalı ve orijinale uygun renk
bulununca aynı oranlarda karıstırılarak çogaltmalı.
6) Renk yapılırken beyaz mürekkep kullanılacaksa örtücü olmayan
beyaz kullanmalı.
7) Baskıya açık renkten baslamalı.
Mürekkebi çogaltma veya seffaflastırma isleminde, renksiz boya
yani transparan ilave edilmelidir.
Bir matbaada baskı yapacak sorumlunun mürekkep kullanımı
sırasında yapması gereken kontrolleri üç grupta toplamak
mümkündür;
1. Baskı öncesinde,
2. Baskı esnasında,
3. Baskı sonrasında,
Baskı öncesinde yapılması gereken kontroller
- Baskı makinası iyice temizlenir.
- Baskı yapılacak malzemenin özelliklerine uygun seride mürekkepler
seçilir.
- Ortam ısısı kontrol edilir. Duruma göre mürekkeplerin viskozite
ayarı yapılır.
- Mürekkepler makine haznesine konmadan önce iyice karıstırılır.
- Viskozite ayarı için dogru solvent seçilir.
Yeni basılacak islerde daima yeni mürekkep kullanılır ve baskıya
mürekkebin orijinal viskozitesiyle basılarak baslanır. Klise ve silindir
durumuna göre renk vernikleyerek açılır sonra mürekkep baskı
viskozitesine getirilir. Daha önceden artmıs mürekkepler bu
mürekkebin içine baskı kalitesini bozmayacak oranlarda ilave edilerek
bitirilir. Baskıya yetecek miktarda mürekkep hazırlanır, böylece
hazne kalıntısı mürekkep olusmasına engel olunur.
..............................................................................................................................
Matbaa mürekkepleri 18. Yüzyılın sonlarına kadar kömür, odun veya
gaz isinden yapılırdı. Çünkü gerçek mürekkebin hammaddesi istir.
Is, tam yanmamıs alevden elde edilen karbondur. En iyi is, petrol
gazı alevinden elde edilir. Bu yüzden en dayanıklı mürekkep petrol
isinden elde edilen mürekkeptir.Alevden elde edilen is, kızgın borular
içinden geçirilip suyu alınarak keten yagı, vernik gibi baglayıcılarla
birlestirilip ezici degirmenlerde karıstırılarak mürekkep elde edilir.
Mürekkepler yapısındaki pigmentlere göre 3'e ayrılırlar
- Toprak mürekkepler : Ocber, umbara, tebesir, dogrudan dogruya
tabiattan elde edilerek temizlenir, elenir, yabancı maddeleri ayıklanır
ve vernikle karıstırılarak mürekkep haline getirilir.
- Kimyevi mürekkepler (Madeni) : Krom sarısı, milori mavisi, kobalt
mavisi, kadmiyum sarısı, çinko beyazı ve üstübeç gibi maddeler
olup dogrudan dogruya kullanılmazlar. Bunların birkaç cinsi
kazanlarda kaynatılır ve birtakım kimyevi islemler gördükten sonra
mürekkep haline getirilir.
- Organik mürekkepler : Bitkilerden ve hayvani maddelerden çıkarılan
boyalardır. Indigo (Hint mavisi), Karmen(Sarı, kırmızı, mavi renkleri
köklerden elde edilir) gibi. Bunlar kendilerine uygun madeni boyalarla
birlesip öz haline getirilir.
1 - Siyah mürekkepler
Karbon siyahı Petrolün en çok is verecek sekilde yakılmasından
elde edilir. Petrolden elde edilen öz ile normal, havagazından elde
olunan öz ile de kaliteli mürekkepler yapılır.
Yag siyahı Balık yagı, katran yagı ve bazı nebati yaglar, agzı kapalı
hususi kaplarda kaynatılır ve dumanlarının bıraktıgı isler toplanarak
öz olarak kullanılır. Bu özün örtme kabiliyeti çok fazla oldugundan
her is için kullanılmaz.
2 - Renkli Mürekkepler
Örtücü mürekkepler Özü, toprak boyalardır. Örtücü ve kalın olan
bu mürekkepler, tramları doldurur ve baskıda ton farkı
kaybolacagından iyi netice vermez. Bu yüzden tek renkli baskılarda
kullanılırlar.
Seffaf mürekkepler Trikromi adı verilen 3 renkli baskı isleri için
hazırlanmıs sarı, kırmızı(magenta), mavi(cyan) olmak üzere seri
mürekkeplerdir. Renkli mürekkepler, boya pigmentleri, baglayıcılar
ve ilave maddelerin karısımından olusur. Mürekkebe renk veren
maddeler, pigmentler ve bazı çözülebilen organik renk maddeleridir.
1) Pigmentler Baskı mürekkebi içindeki pigmentler çıplak gözle açık
seçik görülemez ve birbirlerinden ayırt edilemezler. Sayet mikroskop
altında incelenirse, bazı pigmentlerin uzun çubuklar, bazılarının irili
ufaklı yapraklar biçiminde oldugu görülür.
Anorganik pigmentler beyaz pigmentler "Baskı beyazı" olarak
tanınırlar ve vernikle karıstırılıp transparan beyaz olarak kullanılırlar.
Mineral pigmentler Bu sınıfa, milori mavisi, krem sarısı ve molibdat
kırmızısı girer. Milori mavisi, çok kullanılan bir pigmenttir ve özellikle
cyan (Mavi) mürekkeplere ilave edilir. Krom sarısı ve molibdat
kırmızısı ise örtücülügü fazla pigmentlerdir.
Metal pigmentler Bunlar; alüminyum, bakır, çinko ve altın
madenlerinden çıkarılan pigmentlerdir ve yaldız mürekkep imali için
kullanılırlar.
Organik pigmentler Bunların ana maddesi petroldür. Matbaacılıkta
kullanılan boya pigmentlerinin geneli organik boya pigmentleridir.
Organik pigmentlerin üretimi için petrol, kimya fabrikalarında ayrıstırılır.
Böylece alifatik ve aromatik maddeler elde edilmis olur. Sonra bir
dizi ara islemden geçirilerek organik boya pigmentlerinin ana
maddeleri saglanır. Bu ana maddelerin çogu "Azo pigmentleri" olarak
tabir edilir. Azo pigmentleri, diazolastırılmıs arokatikamin ile fenolün
birlestirilmesi ile pigment haline getirilir.
2) Baglayıcı Maddeler Baglayıcılara reçine adı verilir. Boyar maddeyi
baskı malzemesi üzerine sabitlestirirler. Baskı malzemelerinin cinsine
göre mürekkeplerde kullanılan reçine cinsleri de degisiktir. Toz
halindeki pigmentler bu halleri ile baskı yapmaya elverisli degildirler.
Baskı makineleri ancak sıvı halde olan mürekkebi baskı tasıyıcı
malzemeye nakledebilirler. Mürekkep pigmentlerini sıvı hale getirmek
için baglayıcı maddeler kullanılır.
Bunların baslıca iki görevi vardır Pigmentin baskı makinesi tarafından
kâgıda aktarılmasını ve kâgıt üzerinde tutunabilmesini saglamak
Mürekkebin farklı baskı sistemlerinde, kâgıda tutunması ve öyle
kalması, kuruması, parlaklıgı gibi durum ve özellikleri tamamen
baglayıcı maddelere baglıdır. Tipo ve ofset makinelerinde kullanılan
mürekkeplerde yaglı baglayıcılar kullanılır. Ayrıca ofset
mürekkeplerinin baglayıcıları suyu itici (Hidrofob) özelliktedir. Tifdruk
ve flekso baskı makinelerinin mürekkep üniteleri çok kısadır. Bu
yüzden mürekkebin çok çabuk kuruması gerekir. Bu yüzden flekso
ve tifdruk mürekkebi baglayıcılarında yag yerine, inceltici ve çözücü
maddeler bulunur.
Baglayıcı çesitleri
a) Sert Reçine- Kolofan fenol reçinesi - Malein reçinesi (Malein asitli
Kolofan) - Kolofonester - Siklokauçuk - Karbon reçinesi
b) Yumusak Reçineler ve Katı Yaglar- Yaglı ve orta yaglı alkid
reçineleri - Katı ketentohumu yagı - Katı odun yagı
c) Kuruyan ve Az Kuruyan Yaglar (Akıcı, Sıvı Yaglar)- Akıcı
ketentohumu yagı - Akıcı odun yagı - Yabani safran yagı - Hint yagı
- Soya yagı
d) Siyah Boyalar Için Mineral Yaglar- Koyu renkli ince sıvı yaglar -
Koyu renkli kalın sıvı yaglar
e) Renkli Boyalar Için Mineral Yaglar- Açık renkli ince sıvı yaglar -
Açık renkli kalın sıvı yaglar3) Ilave maddeler (Incelticiler)
Bu maddeler, mürekkebin yolma dayanıklılıgını ve baskı derecesini
arttırmak için kullanılırlar.
En çok kullanılan ilave maddeler sunlardır :
Alkoller : Ispirto, Izopropanol - Ester : Etil asetat - Ketonlar : Aseton,
Metil-Etil keton - Glikoleter : Etil glikol - Hidrokarbonlar : a- ik (Special
benzin) b- uol, Ksilol Flekso ve Tifdruk mürekkeplerinde kullanılan
reçineler; - tro selüloz - lyamid - rilik - nil - oksi - lyester, tipi reçineler
olabilir. Solventler : Solventlerin ilk görevleri reçineleri çözmektir.
Diger görevi ise mürekkebi baskı viskozitesine düsürüp, mürekkebin
baskı malzemesi üzerine transferini saglamaktır. Solventler baskıdan
sonra buharlasırlar. Tifdruk baskıda hemen hemen tüm solventler
kullanılabilir. Fakat Flekso baskıda bu mümkün degildir. Flekso
baskı kliseleri bazı solventlerden olumsuz etkilenirler. Bu sistemler
için en uygun solvent Etil Alkol, Izo Propil Alkol, kısmen de Etilglikol
Mürekkep ve Laklar Mürekkep ve Laklar
dür. Baskı sırasında mürekkebin kurumasını hızlandırmak veya
yavaslatmak için yine solvent kullanılır. En çok kullanılan solventleri
dört ana grupta toplamak mümkündür. Solventlerin dogru
kullanılmaları ve viskozitelerinin kontrolü Flekso ve Tifdruk
mürekkepleri için en önemli etkendir. Bu mürekkeplerin kuruma
hızları dogrudan dogruya "solvent bırakma" yani ihtiva ettikleri
solventlerin buharlasma yeteneklerine baglıdır. Plastifiyanlar :
Mürekkebe esneklik, yüzeye iyi yapıstırma gibi özellikleri arttırmak
için ilave edilir.
Mürekkeplerin Kuruma Sekilleri
Kuruma fiziksel ve kimyevi olmak üzere iki usulde gerçeklesir
Fiziksel kuruma
- Mürekkep kâgıda basılır basılmaz, inceltici uçarak veya
buharlasarak mürekkebi yalnız bırakır ve böylece onu kurutmus
olur.
- Sıvı mürekkep, kâgıt, karton ve mukavva gibi higroskopik baskı
malzemelerinin derinligine nüfuz eder ve kurur.
- Sıvı incelticiler kâgıda nüfuz eder. Geriye kalan reçine, mürekkep
pigmentini kâgıda baglar ve kuruma gerçeklesir.
Kimyevi kuruma
- Polimerizasyon
- Polikondenzasyon
- Oksijenle birlesme (Oksidativ kuruma) Kâgıdın yapısı, kâgıdın
yüzeyi, kâgıdın asit durumu (pH), atölyenin sıcaklıgı, segatif miktarı,
mürekkebin yapısı ve pigment alabilme kabiliyeti Kurumaya dogrudan
yada dolaylı olarak etki eden faktörlerdir. Her mürekkebe az da olsa
bir miktar segatif konur. Segatifler mürekkebin yapısma hassasiyetini
azaltır ve ayrılma özelligini arttırır. Yani içinde segatif olan mürekkepler,
daha çabuk kurur, daha az yapısır ve daha çok yayılır. Bazı
mürekkepler, içlerinde yeterli segatif oldugu halde, nemleri fazla
oldugundan geç kururlar. Bazıları ise nem miktarı arttıgı halde fazla
segatife ihtiyaç göstermezler. Esası "Baz" olan pigmentler, esası
"Asit" olan pigmentlere oranla daha çabuk kururlar. Sonuç olarak
her cins mürekkep ve renkte degisik bir kuruma hassasiyeti vardır.
Ayrıca iyi kuruyan bir mürekkep, üst üste iki defa basıldıgında,
ikincisi birincisinde oldugu gibi aynı hızda kurumaz.
Baskı mürekkepleri ve kullanım sekilleri karbon mürekkepler Bu
mürekkeplerin imalâtında baskı ve baskı sonrasında kurumaması
için balmumu kullanılır. Karbon baskısı, kopyalı islerde, karbon
kâgıdı kullanılması gerekmeyen zamanlarda yapılır. Örnegin; Totoloto
kâgıtları, Kantar fisleri..v.b Bu boyalar baskıda özen isterler.
Çünkü akıcı olmadıklarından baskı makinelerinin mürekkep
haznelerinde "Yatar" lar. Yani boya haznesinde dönmezler. Ancak
haznede ısıtılmak, itilmek veya devamlı karıstırmak suretiyle dönerler.
Dublton Mürekkepler Dublton mürekkep baskısı için 48'likten fazla
tram kullanılmaz. Çünkü daha ufak tramlarda, boya yayılıp tam
rengini alamaz. Tam rengini alması için de baskıdan sonra en az
24 saat geçmesi gereklidir. Özelligi; bu boyalar ile baskı yapıldıgında
iki renk ile basılmıs gibi görünmesidir.
Anilin Mürekkepler Anilin mürekkepler organik yapıya sahiptirler.
Çünkü tas kömürünün katranından elde edilirler. Hidroklorik asit ve
demir egintisi ilavesiyle yapılan kimyevi islemler neticesinde Amino
benzen denilen anilin elde edilir. Anilin saf olarak renksiz yaglı ve
zehirli bir sıvıdır. Havadan ve ısıktan rengi esmerlesir. Oksidasyonu
neticesinde turuncu, kırmızı, mavi, yesil, mor ve kahverengi gibi
çesitli renkler elde edilir. "Anilin baskı" sisteminde kullanılır.Trikromi Mürekkepler 3 renk baskıda kullanılan, seffaf
mürekkeplerdir. Bunlar : Sarı, Magenta (trikromi kırmızısı), Cyan
(trikromi mavisi) ve Siyahtır. Trikromi terimi aslında üç renk anlamına
gelir ve siyah rengi kapsamaz. Fakat trikromi baskıda kullanılan
siyah renk, baskıyı kuvvetlendirir, meydana çıkarır ve gri rengin
çesitli tonlarını verir. Bu baskıya da "Kontür" baskı denir. Trikromi
renkler, birbirleri üzerine degisik yüzdelerde tramlandıklarında;
metalik ve fosforlu renkler dısında, basılacak imgedeki bütün renkler
elde edilebilir. Ilginç olan; bu zengin renk dizisinin baskı
mürekkeplerinin fiziksel karısımıyla degil, dört standart rengin
izleyicinin gözünde optik olarak bir araya gelmesiyle olusmasıdır,
îki temel rengin noktacıklar halinde yan yana kullanılması, optik
olarak üçüncü bir rengi olusturur.
Yaldız Mürekkepler Daha çok davetiye ve kartvizit türü islerde
kullanılır. Basılan isin baskısı kurumadan üzerine pamuk ile toz
yaldız sürülür. Baska temiz pamuk ile fazla olan yaldızlar bastırmadan
temizlenerek alınır.
Yaldız ile vernik ayrı kutularda fakat birlikte satılırlar. Basılacak bir
is için mürekkep hazırlamada en uygun karısım, gümüs yaldız
mürekkepler için 3 ölçü yaldız, 7 ölçü vernik, altın yaldız mürekkepler
için 4 ölçü yaldız, 5 ölçü verniktir. Mürekkep, mürekkep haznesinden
kalıba gelinceye kadar birçok merdane grubundan geçer.
Merdanelerden geçen mürekkep, merdanenin her noktasında aynı
kalınlıkta olmalıdır.
Bu merdane grupları ve yaptıkları isler sunlardır
- Sabit çelik merdane, mürekkebi "Mürekkep alıcı merdane"ye verir.
- Bu merdane mürekkebi "Mürekkep eezici merdaneler"e aktarır.
- Mürekkep, "mürekkep verici merdaaneler" vasıtasıyla kalıba tasınır.
Flekso ve Rotogravür Mürekkeplerinin Özellikleri
Bir mürekkebin üretiminden silindir veya kliseye kadar akısını, silindir
ve kliseden baskı malzemesi üzerine geçisini tayin eden özelligine
mürekkebin reolojisi veya akısı denir. Mürekkeplerde kullanılan
pigmentlerin reolojik özelliklere çok büyük etkisi vardır. Reoloji
mürekkebin viskozite, akıs sınırı, tiksotropi, yapıskanlık gibi
özelliklerinin tümünü içine alır. Bir mürekkebin reolojik özelliklerini
baskı yapılacak makinanın özelliklerine ayarlamak lazımdır. Örnegin
makinanın hızı fazla ise viskozite ve akıskanlık o kadar düsük
olmalıdır. Viskozite sıvıların akmaya karsı gösterdikleri direnç olarak
tarif edilir. Baskı sırasında viskozitenin yüksek olması mürekkebin
baskı makinasında ki akıskanlıgını azaltır ve kaliteli baskı yapılmasına
imkan vermez. Dolayısı ile mürekkebin viskozitesini renk siddetini
de göz önüne alarak uygun vernikle açıp yine uygun bir solventle
baskı makinasının çalısma viskozitesine getirmek gerekir. Flekso
ve Tifdruk sistemlerinde çalısma viskozitesi genel olarak18-22 saniye
/20 °C Ford Cup 4 verilir. Mürekkebin yapıskanlıgı fazla olursa baskı
sonrasında baskı yapılacak malzeme klise veya silindire yapısır.
Bir mürekkebin viskozitesi Viscozimetre denilen cihazlarla ölçülür.
Flekso ve Tifdruk mürekkeplerinin viskoziteleri genelde Zahn, Dyn
ve Ford Cup : 4 ile ölçülür. Viskozite daima sıcaklıga baglı olarak
degisir. Viskozite sıcaklıkla ters orantılıdır. Mürekkeplerde viskozite
kontrolü muayyen sıcaklıkta yapılmalıdır. Bu deger 20 °C veya 25
°C olabilir. Viskozimetrelerde 100 ml'lik sıvının akıs hızı muayyen
bir sıcaklıkta saniye olarak bulunur. Zahn, Dyn ve Ford Cup'lar
arasındaki fark bu viskozimetrelerin delik çaplarının farklı olmasından
kaynaklanmaktadır. Üç viskozimetrede ölçülen viskozite degerlerinin
birbirine muadil cetvelleri vardır. Viskozite, mürekkebin solvent
kaldırma özelligi ve katı maddesiyle birlikte test edilmelidir. Yani
viskozitesi yüksek olan bir mürekkep çok solvent kaldıracak anlamına
gelmez. Burada mürekkebin katı maddesi devreye girer. Viskozitenin
sıcaklıkla degismesi söz konusu oldugundan baskı makinelerindeki
haznelerde bulunan mürekkeplerin sıcaklıgı çok önemlidir. Özellikle
kıs aylarındaki haznelerde bulunan mürekkep sıcaklıkların 18-20
°C ye getirilmesi sarttır.
Flekso ve Tifdruk mürekkeplerinde aranan özellikler söyle sı
ralanabilir
a) Sabun ve alkali dayanıklılıgı,
b) Isı dayanıklılıgı, c
) Parafin dayanıklılıgı,
d) Suya dayanıklılık,
e) Yaga dayanıklılık,
f) Isık haslıgı,
g) Sürtünmeme dayanıklılıgı,
h) Toksidite Bir mürekkepte aranacak özellikleri mürekkep üretici
veya pazarlayıcısının baskıcılardan yani matbaacılardan istemesi
gerekir.
Yine bir mürekkep üreticisi veya pazarlayıcısının isteyecegi diger
bilgiler sunlardır
a) Baskı yapılacak malzemenin cinsi (kagıt, PE, OPP vs.)
b) Bu malzemeyle yapılacak daha sonraki tatbikatlar, (Laminasyon,
Cold seal aplikasyonları vs.)
c) Mürekkepte aranan özellikler, (sabun ve ısı dayanıklılıgı)
d) Kullanılacak baskı metodu (Rotogravür, Flekso, Ofset vs.)
e) Baskı makinası hızlı, kurutma metodu,
f) Kullanılan solvent cinsleri,
g) Transparan, örtücü mürekkep kullanımı söz konusu mu ?
Baskılarda üst lak var mı? Mürekkep vermede dikkat edilecek
hususlar
1) Mürekkebin kalınlıgını ayarlamak.
a) Bu islem akort dügmesi dedigimiz, haznenin arkasında bulunan
vidalarla yapılır. Vidalar açıldıkça mürekkep, o vida hizasında daha
fazla verilir.
b) Baskı alanına daha da çok mürekkep verilmesi gerektiginde,
haznenin altındaki bıçak ayar vidası gerektigi kadar bosaltılır.
2) Kâgıdın mat ve parlak olusuna göre mürekkep vermek.
3) Zemin baskısı olan yere daha fazla mürekkep vermek.
Baskıya göre mürekkep kullanımı
1) Mürekkepler mümkün oldugunca tabii halde kullanmalı.
2) Segatif 2. renkten sonra azar azar katılarak kullanmalı.
3) Basılacak isin durumuna göre mürekkep hazırlamalı.
4) Basılacak is tramlı ise seffaf mürekkep kullanmalı.
5) Renk yapılacak ise çok az yapılmalı ve orijinale uygun renk
bulununca aynı oranlarda karıstırılarak çogaltmalı.
6) Renk yapılırken beyaz mürekkep kullanılacaksa örtücü olmayan
beyaz kullanmalı.
7) Baskıya açık renkten baslamalı.
Mürekkebi çogaltma veya seffaflastırma isleminde, renksiz boyayani transparan ilave edilmelidir.
Bir matbaada baskı yapacak sorumlunun mürekkep kullanımı
sırasında yapması gereken kontrolleri üç grupta toplamak
mümkündür;
1. Baskı öncesinde,
2. Baskı esnasında,
3. Baskı sonrasında,
Baskı öncesinde yapılması gereken kontroller
- Baskı makinası iyice temizlenir.
- Baskı yapılacak malzemenin özelliklerine uygun seride mürekkepler
seçilir.
- Ortam ısısı kontrol edilir. Duruma göre mürekkeplerin viskozite
ayarı yapılır.
- Mürekkepler makine haznesine konmadan önce iyice karıstırılır.
- Viskozite ayarı için dogru solvent seçilir.
Yeni basılacak islerde daima yeni mürekkep kullanılır ve baskıya
mürekkebin orijinal viskozitesiyle basılarak baslanır. Klise ve silindir
durumuna göre renk vernikleyerek açılır sonra mürekkep baskı
viskozitesine getirilir. Daha önceden artmıs mürekkepler bu
mürekkebin içine baskı kalitesini bozmayacak oranlarda ilave edilerek
bitirilir. Baskıya yetecek miktarda mürekkep hazırlanır, böylece
hazne kalıntısı mürekkep olusmasına engel olunur.
flekso baskı sistemleri hakkında bilgiler
Flexo baskı tekniğinde bir rengin baskıda gözükebilmesi için yoğunluğu en az %2 olmalıdır bu 1.14 kalınlığındaki flexo kalıpları veya ince tram kullanılmış dijital pozlama yapılmış 1.14 ila 2.54 arası kalıplar için geçerlidir.
Eğer baskı konvansiyonel olarak 2.54 ila 3.18 arası kalıplar ile yapılacaksa bu değer en az %5 olmalıdır.
Tram nerden verilir...
Tram her hangi bir spot renge verilen yoğunluk değeridir
Mesela Freehand Corel yada Illustrator de %10 Cyan Vermeke
Cyan ın %10 tramını ver demek aynı şeydir.
Ancak Yoğunluğun Baskıdan sonra tram olarak gözükmesi için birde tonlama frekansı verilir
bu frekans ise arkadaşların dediğ gibi 24 tram 54 tram gibi ifadelerle paylaşılır.
örn. 22 Tramın Frekans değeri 22 x 2.54 = 55 Lpi dır.
...................................................................................................................................
Kalıplarınızdaki Açıları Kontrol Edin Eğer Açılarınız Normalse
Siyahın Açısı ile Sarının Açısını 37 Dereceye çekin
Cyan 7 Magenta 67 olarak kalsın
Pantone zeminlerde eğer tam zeminse tram kullanmamaya özen gösterin
tram kullanmadığınız takdirde açılar ile ilgili bir probleminiz kalmaz.
..........................................................................................................................
DOĞRU ANİLOX SİLİNDİRİN BELİRLENMESİ hakkında...
Flekso baskıda istenilen baskı sonucunu elde edebilmek için bir zorunluluktur.
Anilox silindiri diğer benzer silindirlerden ayıran en temel özelliği yüzeyi ile ilgilidir.
İki temel karakter vardır.
1- Hücre şekli, sayısı ve açısı
2-Hacimsel kapasitesi (Volume yada BCM olarak ifade edilir)
DEĞİŞKENLER
Hücre Sayısı ………. Baskı- Klişe tramı ve oransal noktalar
BCM………….....Uygulamanın yoğunluğu ve baskı malzemesi
Hücre şekli (Profil)……..
Hücre açısı ...Uygulama ve/yada elde edilebilirlik
Hücre sayıları aniloks silindir yüzeyinde bir birim uzunlukta bulunan hücre sayısı şeklinde isimlendirilir. Buda kayıt açısına göre sayılmaktadır. Örneğin 60 derecelik bir aniloksta 60 derecelik bir açı üzerinde birim uzunluktaki hücre sayısı L/cm yada L/inch olarak ifade edilir.
L/cm e göre minimum, ideal ve maksimum değerler şeklinde hacimsel kapasite BCM yada Volume olarak ifade edilir. Minimum değerler daha az mürekkep emen malzemelerde tercih edilmelidir.
Fiber lazer multi-hit teknoloji ile açılan Anilox hücrelerinin diğer yöntemlere göre avantajları
1- Daha kısa zamanda hücre açımını sağlaması nedeniyle üretim süresini kısaltır. Bu durumda maliyetleri düşürmektedir.
2- Hücrelerin yüzeylerindeki pürüzsüzlük değeri ve doğrusallık çok yüksek olduğu için daha iyi mürekkep transferi yapan ve daha kolay temizlenen hücreler elde edilir.
Çelik silindirin (base) üretiminde normalize edilmiş 1045 kalite çelik ve korozyona karşı mukavemet gereken yerlerde de AISI 304 kalite paslanmaz çelik kullanılmaktadır.
Uygulamaya göre radyal olarak 0,01 ila 0,03 arasında silindirik olarak 0,01 ila 0,02 arasında değişen hassasiyet değerlerinde üretim yapılır.
1300 Hv üzerinde sertlik ile seramik kaplama gerçekleştirilir. % 100 gözeneklilik kontrolü gerçekleştirilir.
Hücre duvarlarındaki pürüzsüzlük mürekkep donması nedeniyle yaşanan hücre tıkanıklarını önler. Yüzeylerde mürekkebin takılabileceği çıkıntılar olmadığı için daha kaliteli mürekkep transferi sağlar. Bunun yanı sıra temizlenmesi de daha kolaydır.
Hücrelerin geometrisindeki mükemmellik daha az mürekkep ile daha net baskı elde edilmesini sağlar.
Hücrenin mürekkep transferi
-Baskı materyaline ve uygulamaya göre
-Kullanılan mürekkebin kimyasal ve fiziksel özelliklerine göre
farklılık göstermek ile beraber fiber lazer teknoloji ile açılmış hücrelerin hacimsel kapasitesi diğer yöntemler ile açılan hücrelere kıyasla daha verimli olduğu alınan baskı neticeleri ile ispatlanmıştır.
MIKRONAL firması:
BCM değerlerini birlikte belirleyebilmemiz için gereken bilgiler
Uygulama (mümkün ise baskı numunesi)
Baskı materyali hakkında bilgi
Baskı makinesinin ortalama çalışma hızı
Kurutma ünitesi hakkında bilgi
Kullanılan mürekkep (fiziksel ve kimyasal spekti)
Baskı makinesi model marka ismi vb. bilgiler neticesinde FLEXO STEEL firması ile en doğru BCM değerlerini belirleyebiliriz.
....................................................................................................
Flexo Baskı, Ofset baskıdan tamamen farklıdır..
Çogunuz biliyorsunuzdur yada duymuşsunuzdur Flexo baskının en önemli özelliği kağıt haricinde de naylon ve şeffaf malzemeler üzerine baskı Yapabilmesidir.
Flexo Ayrıca Bobin baskı yaparak çalışmaktadır. yani Ofsette Buna Web baskı deniyor.
Flexo baskı sırasında boyayı malzemeye aktarma yoluyla çalışmaktadır..
Flexo Baskı, Ofset baskı tekniğiyle kıyaslanmayacak kadar zor bir hazırlık istemektedir.
1 - Renk ayrımı farklı yapılmaktadır (tramlı işlerde kesinlikle Beyaz alanlara 0,2 Tram verilmesi gerekmektedir aksi taktirde Baskıya geçildiğinde tramlarda kopmalar olur.)
2- Tram Açıları Ofset baskıya göre farklı açılarda olup minumun Tram yoğunluğu 60 lık yada 54 lük olmalıdır. Yani tram yoğunluğu (70 lik veya 80 lik lpi olmamalıdır.) Aksihalde Çamurgibi baskı yapılır.
3- Baskıya hazır halen gelen Grafik çalışmaları Kesinlikle Flexo Baskıya uygun olacak şekilde çalışılmalı yada tekrardan düzenlenmelidir. (Özellikle Photoshop resimleri ve geçişlerdeki bindirmeler düşünülmelidir.)
4- Flexo baskının zor olmasının en belirgin özelliği 7-8 renk baskı yapılmasıdır. (Hani Bilirsiniz Şu çocuk bezleri ambalajları üzerinde bebek olanlar işte o baskılar 7-8 renk olarak basılmaktadır.) yani kısacası flexo baskıda pantone renklerle çok fazla içli dışlı olunur.
5- Flexo baskıda baskı sırasında Ofsetteki gibi kırmızıyı biraz düş, maviyi biraz arttır gibi olaylar biraz zahmetlidir....(Anilox Merdaneler bulunmaktadır bu merdaneler değişerek boya yoğunluğu ayarlanır..)
6- Yapışkan yüzeyli malzemelere baskı yapılacaksa (Çıkartma Etiket) Kesinlikle Baskı testi yapılmalıdır ve Yapışkanlı yüzeye baskı yapılacaksa Yapışacak yüzeylerde test edildikten sonra baskıya geçilmelidir.) Aksihalde ciddi zararlar söz konusu, Etiket 1 gün zımba gibi yapışır ama 2. gün kendiliğinden yapıştığı yerden düşer.... garip ama gerçek!
7-Flexo baskı yapacak personelin kesinlikle bilinçli olması gerekmektedir...
8-Flexo Baskı ile uğraşan grafikerlerin işi çok zordur...inanın ama çok zor.. iğne ile kuyu kazmak gibi ve en ufacık sorun bile onlara bağlıdır.
ŞUNU KESİNLİKLE UNUTMAYIN, FLEXO BASKI KALİTESİNİN ARTMASI TAMAMEN BASKI ÖNCESİ HAZIRLIĞININ İYİ YAPILMASINADA SAKLIDIR, BURADA UYGULAMACI GRAFIKER ARKADAŞLARA ÇOK İŞ DÜŞMEKTEDİR.
.........................................................................................................................................
1- Beyaza çok nadir geçis verilir oda üstüne basacak renklerde degradede eriyen birzemin varsa yapilir. Genel olarakta %2 oraninda kopartiriz alt noktasini ve düsük anilox kullanarak hem erimenin hemde %100 olan kismin iyi cikmasini saglariz.
Ve unutulmamasi gereken en önemli unsur kısmadır beyaz için flexible baskida makinasina göre degisir ama ben soloflex için 0.3mm kısma veriyorum arkadaslar. Kisma dedigimizde sudur ... Beyazin üzerine basacak renklerden söyledigimiz oranda herbir tarafindan küçük olmasidir.
2- Bu maddeki bilgilerin dogru kisimlari var ama netlestirmek gerek yeni baslayanlar için... hakan kardesimin de dedigi gibi tram yogunluklari yani lpi degerleri farklidir ofsetle... ofsette nedir? 70-80 tramdir. flexoda nedir peki? 24 ila 54 trama kadar çikar bu deger. Ha bu artamazmi artar ama hakan da konusunda bahsettigi gibi uygun aniloxlar olmalidir ki örnegin 54 tram için 270 lik anilox olmalidir. Bunu nasil buluyoruz hesaplari var ama kisaca diyebilirim ki aniloxu belirlemek için mevcut tramla x5 yapmalisiniz ve anilox karsinizda. Ancak traminizla elinizdeki anilox uyusmadigi taktirde vay baskinin haline iste ozaman ya camur gibi cikar yadasi yok kötü olur calisma iyi baski alabilmek için üzerinde tramlari bile yedirirsin forse vermekten.
....................................................................................................................................................................
Eğer baskı konvansiyonel olarak 2.54 ila 3.18 arası kalıplar ile yapılacaksa bu değer en az %5 olmalıdır.
Tram nerden verilir...
Tram her hangi bir spot renge verilen yoğunluk değeridir
Mesela Freehand Corel yada Illustrator de %10 Cyan Vermeke
Cyan ın %10 tramını ver demek aynı şeydir.
Ancak Yoğunluğun Baskıdan sonra tram olarak gözükmesi için birde tonlama frekansı verilir
bu frekans ise arkadaşların dediğ gibi 24 tram 54 tram gibi ifadelerle paylaşılır.
örn. 22 Tramın Frekans değeri 22 x 2.54 = 55 Lpi dır.
...................................................................................................................................
Kalıplarınızdaki Açıları Kontrol Edin Eğer Açılarınız Normalse
Siyahın Açısı ile Sarının Açısını 37 Dereceye çekin
Cyan 7 Magenta 67 olarak kalsın
Pantone zeminlerde eğer tam zeminse tram kullanmamaya özen gösterin
tram kullanmadığınız takdirde açılar ile ilgili bir probleminiz kalmaz.
..........................................................................................................................
DOĞRU ANİLOX SİLİNDİRİN BELİRLENMESİ hakkında...
Flekso baskıda istenilen baskı sonucunu elde edebilmek için bir zorunluluktur.
Anilox silindiri diğer benzer silindirlerden ayıran en temel özelliği yüzeyi ile ilgilidir.
İki temel karakter vardır.
1- Hücre şekli, sayısı ve açısı
2-Hacimsel kapasitesi (Volume yada BCM olarak ifade edilir)
DEĞİŞKENLER
Hücre Sayısı ………. Baskı- Klişe tramı ve oransal noktalar
BCM………….....Uygulamanın yoğunluğu ve baskı malzemesi
Hücre şekli (Profil)……..
Hücre açısı ...Uygulama ve/yada elde edilebilirlik
Hücre sayıları aniloks silindir yüzeyinde bir birim uzunlukta bulunan hücre sayısı şeklinde isimlendirilir. Buda kayıt açısına göre sayılmaktadır. Örneğin 60 derecelik bir aniloksta 60 derecelik bir açı üzerinde birim uzunluktaki hücre sayısı L/cm yada L/inch olarak ifade edilir.
L/cm e göre minimum, ideal ve maksimum değerler şeklinde hacimsel kapasite BCM yada Volume olarak ifade edilir. Minimum değerler daha az mürekkep emen malzemelerde tercih edilmelidir.
Fiber lazer multi-hit teknoloji ile açılan Anilox hücrelerinin diğer yöntemlere göre avantajları
1- Daha kısa zamanda hücre açımını sağlaması nedeniyle üretim süresini kısaltır. Bu durumda maliyetleri düşürmektedir.
2- Hücrelerin yüzeylerindeki pürüzsüzlük değeri ve doğrusallık çok yüksek olduğu için daha iyi mürekkep transferi yapan ve daha kolay temizlenen hücreler elde edilir.
Çelik silindirin (base) üretiminde normalize edilmiş 1045 kalite çelik ve korozyona karşı mukavemet gereken yerlerde de AISI 304 kalite paslanmaz çelik kullanılmaktadır.
Uygulamaya göre radyal olarak 0,01 ila 0,03 arasında silindirik olarak 0,01 ila 0,02 arasında değişen hassasiyet değerlerinde üretim yapılır.
1300 Hv üzerinde sertlik ile seramik kaplama gerçekleştirilir. % 100 gözeneklilik kontrolü gerçekleştirilir.
Hücre duvarlarındaki pürüzsüzlük mürekkep donması nedeniyle yaşanan hücre tıkanıklarını önler. Yüzeylerde mürekkebin takılabileceği çıkıntılar olmadığı için daha kaliteli mürekkep transferi sağlar. Bunun yanı sıra temizlenmesi de daha kolaydır.
Hücrelerin geometrisindeki mükemmellik daha az mürekkep ile daha net baskı elde edilmesini sağlar.
Hücrenin mürekkep transferi
-Baskı materyaline ve uygulamaya göre
-Kullanılan mürekkebin kimyasal ve fiziksel özelliklerine göre
farklılık göstermek ile beraber fiber lazer teknoloji ile açılmış hücrelerin hacimsel kapasitesi diğer yöntemler ile açılan hücrelere kıyasla daha verimli olduğu alınan baskı neticeleri ile ispatlanmıştır.
MIKRONAL firması:
BCM değerlerini birlikte belirleyebilmemiz için gereken bilgiler
Uygulama (mümkün ise baskı numunesi)
Baskı materyali hakkında bilgi
Baskı makinesinin ortalama çalışma hızı
Kurutma ünitesi hakkında bilgi
Kullanılan mürekkep (fiziksel ve kimyasal spekti)
Baskı makinesi model marka ismi vb. bilgiler neticesinde FLEXO STEEL firması ile en doğru BCM değerlerini belirleyebiliriz.
....................................................................................................
Flexo Baskı, Ofset baskıdan tamamen farklıdır..
Çogunuz biliyorsunuzdur yada duymuşsunuzdur Flexo baskının en önemli özelliği kağıt haricinde de naylon ve şeffaf malzemeler üzerine baskı Yapabilmesidir.
Flexo Ayrıca Bobin baskı yaparak çalışmaktadır. yani Ofsette Buna Web baskı deniyor.
Flexo baskı sırasında boyayı malzemeye aktarma yoluyla çalışmaktadır..
Flexo Baskı, Ofset baskı tekniğiyle kıyaslanmayacak kadar zor bir hazırlık istemektedir.
1 - Renk ayrımı farklı yapılmaktadır (tramlı işlerde kesinlikle Beyaz alanlara 0,2 Tram verilmesi gerekmektedir aksi taktirde Baskıya geçildiğinde tramlarda kopmalar olur.)
2- Tram Açıları Ofset baskıya göre farklı açılarda olup minumun Tram yoğunluğu 60 lık yada 54 lük olmalıdır. Yani tram yoğunluğu (70 lik veya 80 lik lpi olmamalıdır.) Aksihalde Çamurgibi baskı yapılır.
3- Baskıya hazır halen gelen Grafik çalışmaları Kesinlikle Flexo Baskıya uygun olacak şekilde çalışılmalı yada tekrardan düzenlenmelidir. (Özellikle Photoshop resimleri ve geçişlerdeki bindirmeler düşünülmelidir.)
4- Flexo baskının zor olmasının en belirgin özelliği 7-8 renk baskı yapılmasıdır. (Hani Bilirsiniz Şu çocuk bezleri ambalajları üzerinde bebek olanlar işte o baskılar 7-8 renk olarak basılmaktadır.) yani kısacası flexo baskıda pantone renklerle çok fazla içli dışlı olunur.
5- Flexo baskıda baskı sırasında Ofsetteki gibi kırmızıyı biraz düş, maviyi biraz arttır gibi olaylar biraz zahmetlidir....(Anilox Merdaneler bulunmaktadır bu merdaneler değişerek boya yoğunluğu ayarlanır..)
6- Yapışkan yüzeyli malzemelere baskı yapılacaksa (Çıkartma Etiket) Kesinlikle Baskı testi yapılmalıdır ve Yapışkanlı yüzeye baskı yapılacaksa Yapışacak yüzeylerde test edildikten sonra baskıya geçilmelidir.) Aksihalde ciddi zararlar söz konusu, Etiket 1 gün zımba gibi yapışır ama 2. gün kendiliğinden yapıştığı yerden düşer.... garip ama gerçek!
7-Flexo baskı yapacak personelin kesinlikle bilinçli olması gerekmektedir...
8-Flexo Baskı ile uğraşan grafikerlerin işi çok zordur...inanın ama çok zor.. iğne ile kuyu kazmak gibi ve en ufacık sorun bile onlara bağlıdır.
ŞUNU KESİNLİKLE UNUTMAYIN, FLEXO BASKI KALİTESİNİN ARTMASI TAMAMEN BASKI ÖNCESİ HAZIRLIĞININ İYİ YAPILMASINADA SAKLIDIR, BURADA UYGULAMACI GRAFIKER ARKADAŞLARA ÇOK İŞ DÜŞMEKTEDİR.
.........................................................................................................................................
1- Beyaza çok nadir geçis verilir oda üstüne basacak renklerde degradede eriyen birzemin varsa yapilir. Genel olarakta %2 oraninda kopartiriz alt noktasini ve düsük anilox kullanarak hem erimenin hemde %100 olan kismin iyi cikmasini saglariz.
Ve unutulmamasi gereken en önemli unsur kısmadır beyaz için flexible baskida makinasina göre degisir ama ben soloflex için 0.3mm kısma veriyorum arkadaslar. Kisma dedigimizde sudur ... Beyazin üzerine basacak renklerden söyledigimiz oranda herbir tarafindan küçük olmasidir.
2- Bu maddeki bilgilerin dogru kisimlari var ama netlestirmek gerek yeni baslayanlar için... hakan kardesimin de dedigi gibi tram yogunluklari yani lpi degerleri farklidir ofsetle... ofsette nedir? 70-80 tramdir. flexoda nedir peki? 24 ila 54 trama kadar çikar bu deger. Ha bu artamazmi artar ama hakan da konusunda bahsettigi gibi uygun aniloxlar olmalidir ki örnegin 54 tram için 270 lik anilox olmalidir. Bunu nasil buluyoruz hesaplari var ama kisaca diyebilirim ki aniloxu belirlemek için mevcut tramla x5 yapmalisiniz ve anilox karsinizda. Ancak traminizla elinizdeki anilox uyusmadigi taktirde vay baskinin haline iste ozaman ya camur gibi cikar yadasi yok kötü olur calisma iyi baski alabilmek için üzerinde tramlari bile yedirirsin forse vermekten.
....................................................................................................................................................................
12 Ocak 2011 Çarşamba
Flekso Baskı sistemleri
Sistemin düzeneği ve çalışma prensibi kısaca şu şekildedir: resimde görüldüğü
gibi sistem; mürekkep haznesi, mürekkep hazne silindiri, tramlı (aniloks) silindiri,
kalıp(klişe) silindiri ve baskı silindiri ile bu iki silindirin arasında kalan baskı materyali
düzeneğinden oluşur.
Mürekkebin bulunduğu mürekkep haznesinin içinde dönen sisteme göre değişen;
ancak genellikle kauçuk kaplanmış mürekkep hazne silindiri, sistemin diğer elemanlarına
mürekkebi aktarmakla görevlidir. Bu silindir, hazneden kauçuk yardımıyla aldığı mürekkebi
temas hâlinde olduğu tramlı (aniloks) silindire aktarır. Tramlı silindir yüzeyi, mürekkep
aktarımını iyi sağlaması için hücrelere bölünmüş ve dış etkenlere karşı kaplanmıştır. Adını
da buradan almıştır. Tramlı silindir yüzeyin aldığı mürekkebi tram değeri (1 cm'deki hücre
sayısı) oranında kalıbın (klişenin) bulunduğu klişe silindirine aktarır. Böylece klişe ince bir
film kalınlığında mürekkep ile kaplanmış olur. Klişe silindiri, yüzeyine aldığı bu mürekkebi
karşı baskı silindirin belirli bir basıncı ile aradan geçen baskı materyaline aktarır. Baskı
böylece gerçekleşmiş olur.
Flekso ile Basılabilir İşler
Flekso baskı sistemi, baskı altı malzeme kullanımı açısından en esnek baskı sistemidir.
Flekso baskı sistemi ile diş kürdanın çok ince olan paketinden, metalize folyolara kadar her
türlü baskı altı malzemesine baskı yapılabilmektedir. Düşük viskoziteli flekso baskı
mürekkepleri ve bu mürekkeplerin yüksek tutunma özellikleri, bu baskı sisteminde geniş bir
ürün yelpazesine baskı yapılabilmesine yardımcı olmaktadır.
Flekso baskının bu özelliği, fleksoyu diğer baskı sistemlerine göre çok fazla
yaygınlaşır hâle getirmiştir. Bu yaygınlaşmada flekso baskının her türlü baskı altı
malzemesine baskı yapabilmesinin yanı sıra, farklı yapıda ve farklı kuruma özelliğine sahip
çeşitli mürekkepler kullanabilmesi de büyük rol oynamaktadır.
Flekso baskı sisteminde kullanılan baskı altı malzemeleri; kâğıt ve karton, mukavva,
plastik film türevleri, metalize materyaller ya da alternatif (farlı birleşimlerden oluşan)
materyaller olabilmektedir. Bu baskı altı materyallerinin kullanımında özellikle film ve
metalize materyallere uygulanacak baskı son işlemleri (laminasyon, korona vb.), materyalin
basılabilirlik özelliklerini belirlemektedir.
Ambalaj ürünleri ve etiket için kâğıt ve oluklu mukavvaya baskı yapılmaktadır. Film
materyaller, ambalaj ve etiket üretiminde oldukça yoğun kullanılan malzemelerdir.
Flexo Baskı, Ofset baskıdan tamamen farklıdır..
Çogunuz biliyorsunuzdur yada duymuşsunuzdur Flexo baskının en önemli özelliği kağıt haricinde de naylon ve şeffaf malzemeler üzerine baskı Yapabilmesidir.
Flexo Ayrıca Bobin baskı yaparak çalışmaktadır. yani Ofsette Buna Web baskı deniyor.
Flexo baskı sırasında boyayı malzemeye aktarma yoluyla çalışmaktadır..
Flexo Baskı, Ofset baskı tekniğiyle kıyaslanmayacak kadar zor bir hazırlık istemektedir.
1 - Renk ayrımı farklı yapılmaktadır (tramlı işlerde kesinlikle Beyaz alanlara 0,2 Tram verilmesi gerekmektedir aksi taktirde Baskıya geçildiğinde tramlarda kopmalar olur.)
2- Tram Açıları Ofset baskıya göre farklı açılarda olup minumun Tram yoğunluğu 60 lık yada 54 lük olmalıdır. Yani tram yoğunluğu (70 lik veya 80 lik lpi olmamalıdır.) Aksihalde Çamurgibi baskı yapılır.
3- Baskıya hazır halen gelen Grafik çalışmaları Kesinlikle Flexo Baskıya uygun olacak şekilde çalışılmalı yada tekrardan düzenlenmelidir. (Özellikle Photoshop resimleri ve geçişlerdeki bindirmeler düşünülmelidir.)
4- Flexo baskının zor olmasının en belirgin özelliği 7-8 renk baskı yapılmasıdır. (Hani Bilirsiniz Şu çocuk bezleri ambalajları üzerinde bebek olanlar işte o baskılar 7-8 renk olarak basılmaktadır.) yani kısacası flexo baskıda pantone renklerle çok fazla içli dışlı olunur.
5- Flexo baskıda baskı sırasında Ofsetteki gibi kırmızıyı biraz düş, maviyi biraz arttır gibi olaylar biraz zahmetlidir....(Anilox Merdaneler bulunmaktadır bu merdaneler değişerek boya yoğunluğu ayarlanır..)
6- Yapışkan yüzeyli malzemelere baskı yapılacaksa (Çıkartma Etiket) Kesinlikle Baskı testi yapılmalıdır ve Yapışkanlı yüzeye baskı yapılacaksa Yapışacak yüzeylerde test edildikten sonra baskıya geçilmelidir.) Aksihalde ciddi zararlar söz konusu, Etiket 1 gün zımba gibi yapışır ama 2. gün kendiliğinden yapıştığı yerden düşer.... garip ama gerçek!
7-Flexo baskı yapacak personelin kesinlikle bilinçli olması gerekmektedir...
8-Flexo Baskı ile uğraşan grafikerlerin işi çok zordur...inanın ama çok zor.. iğne ile kuyu kazmak gibi ve en ufacık sorun bile onlara bağlıdır.
ŞUNU KESİNLİKLE UNUTMAYIN, FLEXO BASKI KALİTESİNİN ARTMASI TAMAMEN BASKI ÖNCESİ HAZIRLIĞININ İYİ YAPILMASINADA SAKLIDIR, BURADA UYGULAMACI GRAFIKER ARKADAŞLARA ÇOK İŞ DÜŞMEKTEDİR.
............................................................................
Flexo baskı, yüksek baskıdır. Tifdruk baskının maliyetlerin çok yüksek olusundan dolayı çok gelişmis ve yayginlasmis bir baski türüdür.
Ofset baskı düz baskıdır, tifturuk baskı ise flexo'nun tam aksine çukur baskıdır. (serigrafi delikli baskidir. bu o kaldi onu lafinida edeyim)
Flexo baskıda, kulanılan baskı kliseleri plastiktendir.
Tifdruk baskıda ise kliseler çelik üzerine bakır kaplamadır.
Tifdruk baskı teknigi ile flexo baskı, yaklaşık aynı amaçlara hizmet eder. Her ikisinde baskı materyali, Opp, Cpp, Polietilen, Polyester, Pearlize, m e t a lize, Alimunyum ve Kağıttır. Parası olan Tifdruk tercih eder. Herzaman baskı kalitesi flexoya göre yüksektir. Son yılarda flexo baskı makinalari çok gelişti, bu güzel bir durum. Fiyatlarida şişirdiler buda ayrı bir durum...
Yukarida bahsi geçen 5. nolu madde, "Ofsetteki gibi MAGENTAYI biraz düş, maviyi biraz arttır." Benim düsünceme göre olasi birseydir. Basinç ve solvent ayarları tabi bu durumda önemli.
Benim tavsiyem, flexo veya tifdruk mümkün oldugu kadar pantone çalişmaya gayret edin. En iyi sonuç budur...
Çünkü bu baskı teknikleri esnek ambalaj dünyasının kalbi?
Ambalaj baskısında ANA KURAL: siz ölseniz bile o iş 100 yıl sonra bile ayni renklerde ve ayni baskı kalitede o market rafina girmeli. Baskı firmasi değişse bile.
Küçük PUF noktası: • Ürün ilustrsayonlarınızı bile CMYK yerine özel pantone çalişin.
• Misal kahverengi çikolatamiz var, CMYK'dan maviyi silin, bütün hacimi siyahta çalisin. Çünkü çikolata ambalajlari m e t alizedir. Baskı sonucunda yesermis bir çikolataya sahip olursunuz. Çünkü malzemenden etkilenme olur.
• Süt, ayran gibi beyaz yapilarin bütün derinliklerini CMYK yerine özel bir pantoneye verin. Çünkü hem tifdrukta hem flexoda :10 altı tram riske girer ve ucar..
Daha çok var sanırım...
...............................................
Fleksibl Ambalajda Uygulanabilen Baskı Teknikleri
Fleksibl ambalajların bu kadar başarılı ve yaygın olmasının bir nedeni de; fleksibl ambalaj üretiminde kullanılan materyallerin sağladığı baskı yüzeyleri. Bu materyallerin uygun ve ekonomik baskısı için ileri derecede yöntemler geliştirilmiş. Uygulanan standart işlemler, tipo, ofset, tifdruk (gravür), flekso ve serigrafi baskıdır. Materyalin çeşidi, boyutları, kalitesi, resimlerin tipi, sayıları ve renkleri, mürekkep düzeninin kalınlığı, kopya değişikliklerinin frekansı, bütçe belirlemeleri ve buna benzer faktörler baskı yöntemi seçimini belirler.
Flekso Baskı : Fleksibl ambalajda en yaygın kullanıma sahip baskı yöntemi, flekso baskıdır. Bu yöntem, genellikle (grafik) çizgi resimler bakımından en ucuz, yaklaşımdır. Flekso baskıda da son yaşanan teknik gelişmeler beraberinde su bazlı mürekkebin kullanımını da getirmiştir. Flekso baskıda lastik ve fotopolimer klişe plakaları kullanılır. Bu sistemde mürekkep transferi baskı silindiri üzerinde bulunan plastik çıkıntılar ile yapılır. Bugün flekso baskı ekipman ve donanımlarındaki büyük gelişmeler sonucunda flekso baskıda büyük gelişmeler kaydedildi. Fleksibl ambalaj üretimlerinde 8 renkli su bazlı mürekkep kullanılarak ideal baskılar gerçekleşiyor.
Tifdruk Rologravür Baskı : Uzun süreli ve yüksek tirajlı ambalaj uygulamaları için idealdir. Basılacak resim ve grafik metal bir silindirin yüzeyi altında resimlenir, bu nedenle gravür baskı intaglio işlemi olarak bilinir. Grafik dizaynını elde etmek için tramlı bir şablonla baskı yapmak gravür baskının ayrıcı özelliğidir. Gravürün hazırlık aşamasının ve işe başlamanın maliyeti yüksektir. Bunlar, düşük işlem masraflarıyla denkleştirilirler. Resimli grafiklerin ya da kesin renkli kopyaların gerektiği fleksibl ambalaj üretimlerinde tifdruk yöntem kullanılır. Çünkü; mürekkep transferinin mikron seviyelerindeki küçük girintilerden yapılmasından dolayı tifdruk baskı yöntemiyle daha net görüntü elde edilir.
Bu baskı yönteminde de yaşanılan teknik ilerlemeler sonucu ortaya çıkan yeni baskı makineleriyle 10 renge baskı uygulamaları mümkün. Hatta bu alanda baskı makineleri in-line laminasyon hattını da içeriyor. Makinelerde teknik harikalar yaratılmış. Isıl yapıştırmalı lakla, cilalama ve UV laklama işlemleri aynı anda yapılabiliyor. Burada da su bazlı mürekkeplerin kullanımı hızla yaygınlaşmıştır.
Tipo Baskı : Tipo baskısı, kağıt yüzeylerine baskı yapmak için yıllardır kullanılır. Bu teknik, mükemmel resimli grafikler üretebilir ve kaplanmış ya da kaplanmamış kağıtların baskısı için çok uygundur. Tipo mürekkepleri, diş macununa benzer bir kıvama sahiptir. Kurutma; ısı, oksitlenme, emme ya da bu tekniklerin bir kominasyonu elde edilir. Geçmişte rölyef baskı klişesiz bir metal yüzeye çevrilerek bağlanırdı. Fotopolimer klişelerinin gelişiminin UV mürekkep sistemlerinin ortaya çıkmasıyla birleşmesi üzerine fleksibl ambalaj üretimi alanında tipo baskının şansı artmıştır.
Ofset Baskı : Kuru ürün miks poşet kullananların çoğu tarafından seçilen baskı yöntemi ofsettir. Ofset baskı yöntemi ile resimler dört renkli olarak kolaylıkla çoğaltılır. Ofset baskı, düzlemsel bir baskı yöntemidir. Hem basılacak, hem de basılmayacak olanlar baskı klişesinin aynı düzlemindedir. Bu teknikte yağ ve suyun karışmaması ilkesinden yararlanılır. Ofset mürekkepleri, yağ esaslı macun kıvamındadır. Yağ emici ve su çekici alanlar yaratmak için baskı klişesine kimyasal maddeler uygulanır. Baskı klişesi ilk olarak klişenin suyu emen kısımlarına su sağlayan nemlendirici bir üniteyle temas ettirilir. Sonra, klişe yağlı mürekkebi homojen aktaran bir mürekkep silindirinden geçer, Mürekkep, resmin yalnızca yağ emen kısımlarına transfer olur. Mürekkepli baskı plakası, bundan sonra ambalajlama materyaliyle temasa geçer ya da resmi malzemeye geçiren lastik örtüye aktarır. Direkt ofset yönteminden daha çok kullanılan bu ikinci yaklaşım ofset olarak bilinir. Ultraviole mürekkep teknolojisi fleksibl ambalajda ofset baskının pratikliğini geliştirdi.
Serigrafi Baskı : Fleksibl ambalajda 5. baskı yöntemi; delikli bir kalıpla yapılan serigrafi baskıdır. Serigrafi baskıda mürekkebin yoğunluğu boya kıvamındadır. Bu mürekkepler, ısı ve kurumak için havaya gereksinimi olan çözelti tipleridir. Ayrıca UV mürekkepleri de serigrafi baskıya uyarlanmıştır. Baskı aracı, baskı yapılmayan yerleri korumak için fotomekanik olarak geliştirilen sentetik bir dokudur. Perde bir ipek çerçeve içine yerleştirilir ve çerçevenin içine mürekkep koyulur. Lastik silindir, hareketli bir alet, mürekkebin perdedeki deliklerden ambalajlama materyalinin üzerine geçmesini sağlar. Serigrafi baskının özellikleri, ağır mürekkep tabakası, hemen göze çarpan renk kapasitesi ve ucuz hazırlığıdır. Bu baskı yöntemi, piyasa materyallerinin denenmesi ve ambalajlanmasında değişik mürekkep özellikleri gerektiği zaman kullanılır. Kağıtlar dışında, tüm fleksibl ambalaj materyalinin yüzeyleri, mürekkebe uygun bir biçimde hazırlanmalı ya da kaplanmalıdır.
Baskı Mürekkepleri: Fleksibl ambalaj üretiminde kullanılan baskı yöntemine göre mürekkep değişir. Mürekkepler, birbirlerinden bileşimleri, kimyasal, fiziksel ve basılabilirlik özellikleriyle ayrılırlar. Mürekkepteki renk verici malzemenin görevi baskılı işi görünür kılmaktır. Tifdruk mürekkepleri üç ana kısımdan oluşur: Çözücüler, reçineler, renklendiriciler. Çözücüler sistemdeki reçineyi çözer, boyar maddeyi eriterek akıcı mürekkepler yapar ve sonunda buharlaşarak kurumayı kontrol eder. Reçineler, mürekkebin ana kısmını oluşturur. Boyut maddeyi sistemde tutar, mürekkebin materyal üzerine transferini kolaylaştırır ve filmin adezyonunu sağlar. Renklendiriciler, sisteme renk verir ve mürekkebin transferinden sonra materyal üzerinde filmin dekoratif amaca hizmet edici görünmesini sağlar. Mürekkep dünyasında en büyük gelişme su bazlı mürekkeplerin gelişimidir. Su bazlı mürekkepleri, solvent esaslı mürekkeplerden ayıran en büyük özellik; çözücü olarak suyun kullanılmasıdır. Çevre ve ambalaj düzenlemelerinin bir boyutunu simgeleyen su bazlı mürekkeplerde büyük ilerlemeler kaydedilmiş. Baskı mürekkeplerinde sürdürülen tüm çalışmaların odağı, gelecekte de su bazlı mürekkepler olması kaçınılmazdır.
Fleksibl ambalajın gelişmesini, paketlerin üzerindeki çekici grafikler de oldukça etkilemiştir. Bu durum değişik materyal ve uygulamalar için özel mürekkep sistemlerinin geliştirilmesini zorunlu kıldı. Fleksibl ambalajların yüzey baskısı için ısıya karşı dirençli, parlak mürekkepler kullanır. Dıştaki filmin ters baskılı kontak olduğu laminasyonlarda özel laminasyon mürekkeplerinden yararlanılır. Hazır poşetler için ise; yüksek ısıya dayanıklı mürekkepler kullanılır. Mürekkepler hangi materyal için kullanılacağına ve baskıdan sonra materyal üzerindeki filmin hangi özellikleri taşıması gerektiğine göre seçilmelidir.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)